اثبات وقوع بیع و الزام به تنظیم سند رسمی

اگر خواهان مبایعه نامه عادی که اثبات کننده معامله بین طرفین است را نداشته باشد،  می‌تواند ضمن دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی دادخواست اثبات وقوع بیع را نیز مطرح کند. در چنین حالتی دادگاه ابتدا به دلایل و مستنداتی که اثبات کننده وجود قرارداد فروش ملک‌ است، رسیدگی می‌کند. سپس در صورت اثبات بیع حکم به الزام خوانده به تنظیم سند رسمی انتقال صادر می‌شود. باید توجه کرد که خواسته اثبات وقوع بیع با خواسته اثبات مالکیت متفاوت است که در جای خود به آن پرداخته خواهد شد.

رای وحدت رویه اثبات وقوع بیع

رای شماره ۵۳۶ دیوان عالی کشور

قسمت اعظم استدلال دادگاه در باب تصرف مالک و متصرف ملک به این معنی است که دادگاه در عقد بیع قبض و اقباض مبیع را شرط صحت معامله می داند. در صورتی که در عقد بیع قبض و اقبال شرط صحت معامله نیست. (به استثنای معاملات و بیع صرف موضوع ماده ۳۶۴ قانون مدنی )و به موجب بند یک ماده ۳۶۲ قانون مدنی، به مجرد وقوع بیع مشتری، مالک مبیع و بایع مالک ثمن می‌شود.

مدارک لازم برای اثبات وقوع بیع

دادخواست تایید و اثبات وقوع بیع زمانی تقدیم می‌شود که ملک خریداری شود اما مبایعه نامه مکتوبی در بین خواهان و خوانده وجود نداشته باشد. خواهان می‌تواند با استفاده از مدارک و مستنداتی مانند شهادت شهود یا مستندات پرداخت وجه،  وقوع بیع را اثبات کند.

اثبات وقوع بیع مال منقول

هر یک از طرفین عقد که بخواهد وقوع بیعی را در دادگاه به اثبات برساند

، اعم از خریدار یا فروشنده می‌تواند علیه طرف مقابل طرح دعوا نماید، در دعاوی مرتبط با اموال منقول دادخواست باید در دادگاهی اقامه شود که خوانده در آن حوزه قضایی اقامت دارد. در مواردی که مال منقولی خریداری شده است و خواهان هیچ دلیل برای اثبات وقوع بیع ندارد می‌تواند از مدارک و مستنداتی مانند شهادت شهود یا مستندات پرداخت یا انتقال وجه  استفاده نماید.

نمونه دادخواست اثبات وقوع عقد بیع

مشخصات خواهان

مشخصات خونده

تعیین خواسته و بهای آن: اثبات وقوع بیع ملک به پلاک ثبتی... مقوم به ... ریال

رياست محترم دادگاه حقوقی 

با سلام و عرض ادب

احتراماً به استحضار مي رساند ؛

اینجانب خواهان بر اساس مستندات اعلامي مورد معامله مشتمل بر ....... واقع در ........ به فروش رسيده و عقد بيع به نحوصحيح و شرعي نسبت به آن واقع گرديده است ،ليكن خوانده از پذيرش بيع و آثار آن امتناع مي نمايد لذا رسيدگي و صدور حكم بر اثبات وقوع بيع مورد استدعاست . با تشكر و تجديد احترام

اثبات وقوع بیع و اثبات وقوع مالکیت

دادخواست اثبات وقوع بیع با دادخواست اثبات مالکیت فرق دارد. دعوای اثبات وقوع بیع در مورد املاک ثبت شده و ثبت نشده اقامه می‌شود. در مقابل دادخواست اثبات مالکیت در مورد املاک، در صورتی قابل طرح است که ملک به ثبت نرسیده باشد. اثبات وقوع بیع در مورد املاک معمولا وقتی مطرح می‌شود که سند مکتوبی مثل مبایعه نامه جهت الزام فروشنده به تنظیم سند در دسترس نیست اما دعوای اثبات مالکیت چه بسا به استناد مبایعه‌نامه طرح میشود.

دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی

مشخصات خواهان

مشخصات خوانده

رياست محترم دادگاه عمومي....

با سلام احتراماً به استحضار مي رساند با توجه به وجود رابطه استيجاري بين اينجانب و خوانده نسبت به ...... واقع در ...... و نظر به اينكه عليرغم مراجعات مكرر به وي جهت تنظيم سند رسمي اجاره متاسفانه مشاراليه از انجام آن امتناع نموده و ادامه شرايط فعلي موجب بروز مشكلاتي براي اينجانب شده است لذا رسيدگي و صدور حكم بر الزام خوانده به تنظيم اجاره نامه رسمي بر اساس شرايط مقرر در قرارداد مورد استدعاست. با تشكر و تجديد احترام

اثبات عدم وقوع بیع

در مواردی که شخص خواهان ادعا می نماید که بیع جاری شده است و مبایعه نامه ای نیز جهت اثبات ادعای خود ندارد میتواند بوسیله دلایل و مستندات دیگری مانند شهادت شهود قابل قبول دادگاه یا واریز وجه به حساب طرف مقابل یا هر نوع سند انتقالی خواسته خود را به اثبات برساند. اما در صورتی که خواسته مطالبه شده فقط صرف ادعا باشد اثبات وقوع بیع معنایی ندارد.

دادخواست اثبات وقوع بیع

رياست محترم دادگاه حقوقی ........

با سلام احتراماً به استحضار عالی مي رساند ؛

اینجانب خواهان بر اساس مستندات اعلامي و ارائه مدارک پیوستی ( رسید وجه انتقال) مورد معامله مشتمل بر بیع یک دستگاه تلفن همراه  که به فروش رسيده و عقد بيع به نحوصحيح و شرعي نسبت به آن واقع گرديده است،  ليكن خوانده از پذيرش بيع و آثار آن امتناع مي نمايد و نبیع را به اینجانب تحویل نمی دهد، لذا رسيدگي و صدور حكم بر اثبات وقوع بيع مورد استدعاست .
با تشكر و تجديد احترام