انحصار وراثت و تقسیم تَرَکه
اصلاح انحصار وراثت
اخذ گواهی انحصار وراثت در عین سادگی پیچیدگی های خاص خود را دارد، متقاضی باید دقت لازم را در طرح دادخواست و روال رسیدگی داشته باشد تا مجددا نیازی به اصلاح گواهی انحصار وراثت نباشد. اما بعضا در صدور گواهی مزبور اشتباهاتی مانند از قلم افتادن نام بعضی از وراث، اشتباه در نام و اسناد سجلی ورثه، یا ذکر نام وراثی که قبل از متوفی فوت نموده اند، اتفاق میفتد. اگر این اشتباهات را شعبه صادر کننده انحصار وراثت یا متقاضی قبل از صدور گواهی متوجه شوند، میتوان به راحتی اصلاح انحصار وراثت را درخواست نمود، اما مشکل جائیست که گواهی انحصار وراثت به اشتباه صادر و به وراث ابلاغ شده است. در این مرحله وراث میتوانند با طرح دادخواست اصلاح گواهی انحصار وراثت اصلاح آن را مجددا از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به شعبه ارسال نمایند و بعد از رسیدگی مجدد اصلاح انحصار وراثت صورت می پذیرد.
انحصار وراثت فیش حج
تمام اموال منقول و غیر منقول متوفی بعد از فوت جزو ماترک محسوب می شود، و فیش حج نیز جزو ارث محسوب شده و باید مراحل انحصار وراثت فیش حج و مالیات بر ارث آن انجام شود تا بتوان ان را منتقل نمود، برای انحصار وراثت فیش حج ابتدا وراث در شورای حل اختلاف محل زندگی متوفی درخواست حصر وراثت می نمایند و بعد از رسیدگی و صدور گواهی انحصار وراثت فیش حج وراث می توانند اقدامات لازم را در خصوص فیش حج انجام دهند.
انحصار وراثت تک فرزند
با از دنیا رفتن متوفی کل دارایی جزو ماترک محسوب شده و قهرا به وراث منتقل می گردد، و زمانی که وراث قصد انتقال اموال را دارند ابتدا باید در مراجع قضایی وراث بودن خود را با گرفتن گواهی انحصار وراثت تائید نمایند. انحصار وراثت تک فرزند نیز ابتدا با ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شروع می شود، و در مراحل رسیدگی بعد از تائید مدارک تک فرزند و سایر ورثه یک مرحله نشر آگهی صورت می پذیرد. بعد از گذشتن یک ماهه آگهی گواهی انحصار وراثت تک فرزند صادر می شود.
انحصار وراثت توسط ذی نفع
هر گاه متوفی دیون و بدهی داشته باشد، بعد از فوت علاوه بر وراث ممکن است طلبکار یا ذی نفع نیز مطالبه سهم از ماترک متوفی بنماید، ذی نفع برای شروع هر اقدام قضایی ابتدا باید انحصاروراثت را از شورای حل اختلاف اخذ نماید، و با ارائه مدارک ذی نفع بودن یا طلب خود، به شعبه رسیدگی کننده، بعد از طی نمودن مراحل آن و نشر آگهی انحصار وراثت توسط ذی نفع صادر می شود. در بیشتر موارد ذی نفع هیچ اطلاعاتی از وراث و متوفی و مدارک هویتی آنها در دست ندارد، البته باید عنوان کنیم که با استعلام از اداره ثبت احوال توسط شورای حل اختلاف مشکل به راحتی قابل حل است.
انحصار وراثت در صلاحیت کدام مرجع است
با توجه به قانون شورای حل اختلاف انحصار وراثت متوفی در صلاحیت شورای حل اختلاف بوده و دادگاه ها در این زمینه دخالتی نمی نمایند، بعد از فوت وراث می توانند با مراجعه به شورای حل اختلافی که صدور انحصار وراثت در صلاحیت آن مرجع است اقدام به گرفتن انحصار وراثت نمایند. انحصار وراثت متوفی در صلاحیت شورای حل اختلاف آخرین اقامتگاه متوفی می باشد.
انحصار وراثت جنین
در قانون مدنی نحوه ارث بردن و انحصار وراثت جنین صراحتا ذکر گردیده است. هر گاه حین الفوت نطفه جنین شکل گرفته باشد، جنین نیز به محض تولد از متوفی ارث میبرد، شرط ارث بردن جنین و انحصار وراثت جنین ، زنده به دنیا آمدن جنین است ، حتی اگر لحظه ای بعد از اولین گریه فوت نماید. همچنین اگر ارثی قابل تقسیم باشد و جنین هنوز متولد نشده باشد ممکن است، جنین مانع از وراثت سایر ورثه باشد، در این شرایط ارث قابل تقسیم نبوده تا زمانی که جنین زنده متولد شود، اما در صورتی که جنین هنوز متولد نشده است مانع ارث بردن سایر ورثه نباشد، ارث قابل تقسیم است به شرطی که سهم دو پسر برای جنین در همان طبقه در نظر گرفته شود. لازم به ذکر است که اگر طفل بعد از به دنیا آمدن بلافاصله فوت نماید، سهم الارث او ثابت است و می توان انحصار وراثت جنین را از شورای حل اختلاف اخذ نمود تا وراث او دقیقا مشخص شوند.
انحصار وراثت جعلی
درخواست انحصار وراثت در شورای حل اختلاف با ارائه مدارک متوفی و وراث امکانپذیر می باشد، انحصار وراثت جعلی در شورای حل اختلاف صادر نمی شود، ولی بعضا وراث با پنهان نمودن اسم یکی از ورثه و عدم ارائه مدارک کامل در گرفتن گواهی انحصار وراثت تقلب می نمایند و به اصطلاح انحصار وراثت جعلی می سازند که ممکن است نام آن ورثه ای که حذف شده است در شناسنامه متوفی ثبت نشده باشد و اعضای شورای حل اختلاف نیز بدون گرفتن استعلام از ثبت احوال اقدام به صدور گواهی انحصار وراثت می نمایند.
انحصار وراثت پول در بانک
هر اقدامی جهت نقل و انتقال اموال متوفی مستلزم گرفتن گواهی انحصار وراثت و طی نمودن روند قانونی مراحل ارث می باشد. لازمه گرفتن انحصار وراثت پول در بانک ارائه مدارک متوفی و کل وراث و ثبت دادخواست به شورای حل اختلاف است تا مشخص شود چه کسانی وراث قانونی هستند، و بعد از صدور انحصار وراثت پول در بانک نوبت به تشکیل پرونده مالیات در اداره دارایی و پرداخت مالیات بر ارث می رسد.و با اخذ گواهی پرداخت مالیات وراث می توانند پولی که در بانک در حساب متوفی موجود است را برداشت نمایند.
انحصار وراثت اموال غیر منقول
بعد از اینکه شخصی فوت می نماید هر نقل و انتقالی از ماترک متوفی نیاز به اخذ گواهی انحصار وراثت دارد، بدیهی است که بعد از فوت کل اموال متوفی وارد دارایی وراث می شود، اما این انتقال مستلزم طی نمودن مراحل قانونی مربوط به ارث و تعیین وراث می باشد. برای انحصار وراثت اموال غیرمنقول ابتدا باید در شورای حل اختلاف محل سکونت متوفی دادخواست گواهی انحصار وراثت اموال غیرمنقول را ثبت نمود و اگر متوفی دارای اموال بیشتر از پنجاه میلیون باشد، یک نوبت یک ماهه نشر آگهی می شود، و گواهی انحصار وراثت اموال غیرمنقول صادر می شود.
