وظایف واختیارات دادستانهای شهرستانها

دادستان شهرستان به عنوان جانشین دادستان منصوب ، كلیه مسئولیتهای قضائی واداری دادسرا از جمله موارد ذیل را به عهده دارد: 

الف – تعقیب متهمین 

ب – صدور احكام دستگیری وتفتیش 

ج – ارجاع پرونده به شعب دادسرا ونظارت بر جریان پیگیری واظهار نظر در مورد كلیه قرارها. 

د – صدور كیفرخواست 

ه – اجرای احكام دادگاه 

و- صدور قرار تعلیق تعقیب در جرائم خفیف و یا امور خلاف شان 

تبصره 1 – دادستان شهرستان موظف به اجرای دستورات قضائی واداری صادره از جانب دادستان منصوب می باشد. 

تبصره 2- در امور مهمه دادستان شهرستان موظف است قبل از اقدام به دستگیری یا احضاریا اجرای حكم دادگاه موضوع را به اطلاع دادستان منصوب برساند. 

تبصره 3- اجرای وظایف بند( ب )و(و) فقط در اختیار دادستان و در غیاب وی جانشین او می باشد.

در غیاب دادستان دادسرا ، یكی از دادیاران با انتخاب وی به عنوان جانشین وظایف دادستان را انجام خواهد داد.

دادستان ویژه ودادیاران می توانند برای كشف جرم تحقیقات لازم را انجام دهند و كلیه ارگانها ونهادها وسازمانهای دولتی واشخاص حقیقی وحقوقی موظفند كلیه اسناد ومدارك مورد نیاز را در اختیار دادسرا قرار دهند. كسانی كه همكاری لازم را به عمل نیاورند به عنوان عدم اجرای دستور مقام قضائی تحت تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت .

نظر به گستردگی حوزه های قضائی دادسراهای ویژه ، دادسراهای مزبور علاوه بر موارد اعطای نیابت به دادسراهای ویژه دیگر ، در خصوص جرائم خارج از محل استقرار خود ،میتوانند به دادسراهای عمومی وانقلاب اسلامی همان حوزه نیز نیابت دهند و دادسراهای مزبور حسب مورد موظف به انجام درخواستهای فوق می باشند.

احاله پرونده از حوزه ای به حوزه قضائی دیگر در اختیار دادستان منصوب خواهد بود.

اتهامات شركا معاونین ومرتبطین متهم روحانی در دادسرا ودادگاه ویژه مورد رسیدگی قرار خواهد گرفت .

در خصوص تعقیب كیفری دارندگان پایه قضائی به جز قضات كه لازم است قبلا توسط دادسرای ویژه درخواست تعلیق شود و دادسرا و دادگاه انتظامی قضات ظرف مدت 20 روز موظف به اظهار نظر می باشد ودر غیر این صورت یا در موارد اضطراری «به تشخیص دادستان منصوب» اقدام قضائی خواهد شد وموضوع به اطلاع ریاست قوه قضائیه خواهد رسید. 

تبصره ـ از آنجا كه هدف قانونگذار از تعلیق قاضی قبل از رسیدگی به اتهام حفظ شئون قضا و قاضی می‌باشد در صورتی كه متهم مایل باشد و كتباً تقاضای رسیدگی به پرونده را بنماید دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت می‌توانند بدون انجام تعلیق اقدام به رسیدگی نماید.

در جرائم جزئی كه تحقیقات مقدماتی آن كامل شده یا نیاز به تحقیقات نباشد،دادستان بلافاصله ادعانامه كیفری خود را در دادگاه مطرح نموده ودادگاه حكم صادر می نماید.

قرارهای صادره بجز موارد زیر پس از موافقت دادستان قطعی است.

الف ـ قرار بازداشت موقت كه در صورت اعتراض متهم در فرجه قانونی توسط دادستان كل ویژه روحانیت یا معاون قضایی وی خارج از نوبت بررسی می‌گردد و چنانچه اعتراض متهم را وارد تشخیص دهند قرار بـازداشت موقـت را نقض و پرونده به منظور اخذ تأمین مناسب دیگر به شعبه صادر كننده قرار اعاده می‌گردد.

ب ـ قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب كه در صورت اعتراض شاكی یا مدعی خصوصی در فرجه قانونی در دادگاه ویژه روحانیت قابل رسیدگی است.

در موارد ذیل قرار بازداشت صادر می گردد: 

1- خوف فرار متهم 

2- خوف تبانی یا امحا آثار جرم 

3- موارد مهمه از قبیل: جرائم ضد انقلابی، مواد مخدر، كلاهبرداری، ارتشا، قتل عمد و موارد مشابه 

4- مواردی كه آزادی متهم موجب مفسده است: از قبیل هتك حیثیت نظام و روحانیت

قرارهای تامین باید متناسب با نوع اتهام ودلایل توجه اتهام وشخصیت متهم باشد.

متهمی كه با وثیقه یا كفالت یا وجه التزام آزاد شده باشد ،چنانچه در وقت مقرر بدون عذر موجه حاضر نشود وجه التزام به دستور دادستان ضبط میشود و به وثیقه گذار یا كفیل نیزر اخطار میشود كه ظرف مدت بیست روز متهم را تسلیم نماید ، در صورت عدم تسلیم ،وجه الكفاله یا مورد وثیقه به دستور دادستان ضبط خواهد شد. 

تبصره – مفاد قرار ومقررات فوق باید به متلزم – كفیل – ووثیقه گذار تفهیم وبه امضای وی برسد.

دادسرا می تواند شهود و مطلعین را احضار نماید ،در صورت استنكاف به دستور دادستان جلب خواهد شد.