آیا انحصار وراثت محدودیت زمانی دارد

سوالی که ذهن عموم مردم را درگیر نموده است این مورد است که آیا انحصار وراثت محدودیت زمانی دارد؟ در توضیح به این مطلب اشاره کنیم که این مورد فقط بستگی به خود وراث دارد و هیچ نوع محدودیت زمانی در این مورد وجود ندارد ، زمانی که شخص متوفی، دارایی و بدهی ودیونی دارد معمولا ورثه یا ذی نفعان در صدد گرفتن گواهی انحصار وراثت می باشند، وبرای هر نوع نقل وانتقالی جهت انتقال یا اداره اموال متوفی و هر نوع دخل و تصرفی نیاز به برگه حصر وراثت می باشد. در خصوص دیر اقدام کردن نسبت به صدور گواهی مزبور قانون ضمانت اجرایی در نظر نگرفته است، تنها موردیکه وجود دارد متوفیانی هستند که قبل از سال ۹۵ فوت شده اند که حتما باید گواهی مالیات بر ارث آنها ضمیمه مدارک انحصار وراثت گردد، در این مورد خاص کسانی که از تاریخ فوت متوفی مالیات بر ارث پرداخت ننموده اند، جریمه تعلق خواهد گرفت که از سال ۹۵ به بعد جریمه مالیات بر ارث حذف شد. برای اطلاعات بیشتر با وکیل انحصار وراثت در ارتباط باشید.

چگونگی انحصار وراثت بعد از چند سال

در روال رسیدگی به انحصار وراثت قانون تغییر خاصی ننموده است، و وراثی که مورث آنها سالیان قبل فوت شده اند، و موفق به گرفتن گواهی انحصار وراثت نشده اند، چیزی از دست نداده اند و میتوانند هر زمانی که بخواهند درخواست انحصار وراثت خود را در شورای حل اختلاف محل زندگی متوفی ثبت نمایند، و نسبت به نوع گواهی مزبور محدود یا نامحدود ظرف زمان خاصی که برای محدود یک هفته و برای نامحدود ظرف ۴۵ روز صادر میشود اقدام نمایند. بایدتوجه داشته باشید که زمان اعلام شده در صورتی است که کل مدارک شناسایی ورثه کامل بوده و یا در اشخاصی که قبل از سال ۹۵ فوت شده اند گواهی مالیات بر ارث صادرشده باشد والا برای نقص مدارک شناسایی وراث باید از طریق شورای حل اختلاف تقاضای استعلام به اداه ثبت احوال بدهند، که خود ۱۰ الی ۲۰ روز زمانبر است، یا در خصوص تشکیل پرونده مالیات بر ارث متوفی که 

تاریخ فوتش قبل از ۹۵ بوده است جهت دادن اظهارنامه ممکن است چند هفته ای کار با تاخیر مواجه شود.

مدارک لازم برای حصر وراثت پس از چند سال

طرح هر نوع خواسته ای در مراجع قضایی نیاز به مدارکی دارد، که اثبات نماید شخص خواهان ذی نفع در آن موضوع می باشد، در مدارک لازم برای انحصار وراثت بعد از چند سال از تاریخ فوت متوفی ممکن است کار کمی پیچیده به نظر برسد، و این امر به این دلیل است که اگر زمان زیادی از فوت گذشته باشد، ممکن است در طول سالیان هر یک از ورثه حین الفوت نیز به رحمت خدا رفته باشند و کار را برای سایر وراث به مراتب سخت تر نماید، پیشنهاد میشود که به محض فوت شخص انحصار وراثت انجام شود، که درگیر پیچیدگی های قضایی نشوید، با توضیحات ارائه شده باید به عرض برسانیم که مدارک لازم برای حصر وراثت پس از چند سال به قرار ذیل است؛

۱- تمام صفحات شناسنامه و کارت ملی متوفی وسایر ورثه

۲- گواهی فوت متوفی

۳- استشهادیه تنظیم شده در دفترخانه که توسط سه نفر شهود آقا یا خانم گواهی امضاء شده باشد

۴- اگر تاریخ فوت قبل از سال ۱۳۹۵ باشد گواهی مالیات بر ارث

۵- اصل یا کپی تمام صفحات عقدنامه همسر متوفی

۶- در صورت وجود وصیت نامه، ارائه وصیت نامه

درآخر ذکر این نکته ضروری است اگر وراث به مدارک فوق دسترسی ندارند، در زمان ثبت دادخواست یکی از دلایل ارائه شده به شورای حل اختلاف درخواست استعلام از اداره ثبت احوال باشد که این مشکل به آسانی برطرف شود.

مراحل انحصار وراثت پس از چند سال

اگر وراث تا بحال اقدامی برای گرفتن انحصار وراثت انجام نداده اند، جای نگرانی نیست مراحل انحصار وراثت پس از چند سال به شرح ذیل میباشد؛ 

ابتدا وراث یا ذی نفع با در دست داشتن مدارکی که قبلا عنوان شد به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف محل زندگی متوفی مراجعه می نمایند، و دادخواست انحصار وراثت را ثبت می نمایند، در دادخواست مذکور کلیه وراث با ذکر مشخصات سجلی آورده میشوند، و کلیه مدارک منضم میشود، اگر ورثه در این مورد همکاری ننمایند یا مدارک ناقص باشد باید حین تنظیم دادخواست استعلام از طریق ثبت احوال حتما قید گردد تا با مشکل مواجه نشوید، بعد از ثبت،  دادخواست توسط شورای حل اختلاف به یکی از شعبات ارجاع میشود، و پیامک ارجاع آن توسط سامانه ثنا به شخص خواهان ابلاغ خواهد شد، و فردای همان روز خواهان میتواند به شعبه مربوطه مراجعه نماید و رسیدگی به حصر وراثت پس از چند سال شروع میشود. در صورت کامل بودن مدارک شناسایی کل ورثه اگر انحصار وراثت نامحدود باشد( دارایی متوفی بیشتر از ۵۰ میلیون باشد) نشر آگهی صورت میگیرد، و یک ماه زمان میبرد تا مدت نشر آگهی پایان یابد و در آخر اگر اعتراضی صورت نپذیرد رای انحصاروراثت توسط شعبه صادر و به متقاضی ابلاغ میشود. که این روال معمولا ۴۰ تا ۴۵ روز طول میکشد، اما اگر انحصار وراثت محدود( دارایی متوفی کمتر از ۵۰ میلیون باشد) درخواست شده باشد، پروسه نشر آگهی حذف میشود، و بین ۷ تا ۱۰ روز گواهی انحصار وراثت صادر میشود. اما نکته حائز اهمیت اینست که اگر مراحل انحصار وراثت را پس از چند سال درخواست کرده اید و تاریخ فوت متوفی قبل از سال ۱۳۹۵ بوده است حتما باید گواهی مالیات بر ارث حتی اگر متوفی اموالی نداشته باشد را به شعبه مربوطه ارائه دهید.

هزینه حصر وراثت

طرح هر نوع دادخواست و خواسته ای در روال قضایی و اداری مستلزم هزینه هایی است که ممکن است قابل پیش بینی نباشد، ولی 

 هزینه حصر وراثت بصورت تقریبی از ۱۵۰ الی ۲۰۰ هزار تومان پیش بینی میشود، لذا ممکن است در سیکل اداری هزینه حصر وراثت بشتر از این رقم که عنوان شد باشد.

جریمه انحصار وراثت نکردن

سوالی بارها پرسیده میشود این است که جریمه انحصار وراثت نکردن بعد از چند سال چقدر است؟ 

انحصار وراثت نکردن به خودی خود جریمه ای ندارد، اما با توجه به قانون مالیات بر ارث  برای اشخاصی که قبل از تاریخ ۹۵/۱/۱ فوت شده اند لازم الاجرا بوده است،  و وراث باید ظرف ۶ ماه از تاریخ فوت متوفی اظهارنامه ای که شامل کلیه ماترک متوفی بوده است را با تعیین بهای زمان فوت و قید کردن مطالبات و بدهی ها تسلیم اداره مالیات نمایند در غیر اینصورت مشمول جریمه خواهند شد. و همچنین تا زمانی که گواهی مالیاتبر ارث به شورای حل اختلاف ارائه نشود صدور گواهی انحصار وراثت مقدور نخواهد بود. اما در سال ۹۴ قانون مالیات بر ارث اصلاح شد، و دیگر جریمه ای برای عدم تشکیل پرونده مالیات از ۶ ماه بعد از فوت در نظر گرفته نشد، و این اختیار به وراث داده شد که تا یکسال پس از فوت مورث خود تشکیل پرونده مالیات بر ارث دهند تا بتوانند از یکسری معافیت ها بهره مند شوند، و اگر بیش از یکسال اقدام به تشکیل پرونده نمایند جریمه ای تعلق نخواهد گرفت فقط از بعضی از معافیت ها بی بهره خواهند ماند، ضمن اینکه انحصار وراثت را میتوانند بدون ارائه گواهی مالیات از شورای حل اختلاف دریافت نمایند و هر زمانی که وراث تصمیم به فروش و انتقال اموال را گرفتند مالیات بر ارث را پرداخت نمایند.

انحصار وراثت در صورت فوت یکی از وراث بعد از چند سال

یکی از پیچیدگی هایی که باعث میشود انحصار وراثت از روال طبیعی خود خارج شود و کار زمانبر شود، این است که بعد از تاریخ فوت یکی از وراث دیگر نیز فوت نماید، در این شرایط دو حالت متصور است؛

 ۱- اگر ورثه شخصی که اول فوت نموده است، اقدام به صدور گواهی انحصار وراثت نمایند حتما باید گواهی فوت فرزند متوفی را که بعد از او فوت شده است را ضمیمه دادخواست نمایند.

۲- اگر وراث فرزندی که جزو ورثه (شخصی که اول فوت شده است) بوده اند، میخواهند اقدام به گرفتن انحصار وراثت نمایند ابتدا باید گواهی انحصار وراثت مورث خود را بگیرند و بعد بعنوان ذی نفع مورث خود اقدام به اخذ گواهی انحصار وراثت شخصی بنمایند که اول فوت نموده است.

آیا انحصار وراثت بعد از چند سال امکان پذیر است؟

مسلما پاسخ به این سوال مثبت است، حقی است که توسط قانون برای اشخاص در نظر گرفته شده است و هر زمانی که ورثه شخص بخواهند میتوانند برای مورث خود اقدام به صدور گواهی انحصار وراثت نمایند، انحصار وراثت بعد از چند سال فقط ممکن است وراث را درگیر پیچیدگی های قضایی و اداری بیشتری نماید، و به مراتب ممکن است در گذر زمان سایر وراث نیز فوت نمایند و کار سخت تری پیش روی سایرین باشد.

جریمه انحصار وراثت نکردن چیست؟

در مقالات قبل به این موضوع اشاره نمودیم که انحصار وراثت نکردن مشمول جریمه نمیشود، فقط با توجه به قانون مالیات بر ارث برای اشخاصی که قبل از تاریخ ۹۵/۱/۱ فوت شده اند اگر ظرف ۶ ماه از تاریخ فوت اظهارنامه اموال متوفی را به اداره دارایی و مالیات تسلیم ننمایند مشمول جریمه خواهند شد، و همچنین برای صدور گواهی انحصار وراثت حتما می بایست گواهی مالیات بر ارث را به شورای حل اختلاف تقدیم میکردند، اما از بعد از تاریخ ۹۵/۱/۱ قانون مذکور اصلاح شد و خوشبختانه جهت صدور انحصار وراثت اشخاصی که بعد از ۹۵ فوت نمودند، نیاز به گواهی مالیات بر ارث ندارند.

انحصار وراثت در صورت فوت یکی از وراث بعد از چند سال چگونه انجام می شود؟

توصیه ما اینست زمانیکه شخصی فوت مینماید سعی بر آن باشد در سریعترین زمان ممکن گواهی انحصار وراثت اخذ شود والا ممکن است انحصار وراثت در صورت فوت یکی از وراث بعد از چند سال سایر ورثه را نیز به دردسر بیاندازد، در صورتی که وراث متوفی اول بخواهند اقدام نمایند مشکلی در گرفتن انحصار وراثت به وجود نمی آید فقط نیاز به برگه فوت نفر دوم میباشد، در این میان اگر متوفی اول اموالی داشته باشد و سایر ورثه تصمیم به فروش اموال و تقسیم داشته باشند با مشکلاتی مواجه میشوند و حتما باید انحصار وراثت ورثه فوت شده را که همان متوفی دوم است را نیز اخذ نمایند و تقسیم اموال را به طرفیت وراث متوفی دوم و وراث متوفی اول طرح نمایند.

حال فرض کنیم که وراث نفر اول مانند سابق نمی خواهند اقدامی برای گرفتن انحصار وراثت نمایند، در اینجا ورثه (متوفی دوم که نیز ورثه متوفی اول است) اول باید انحصار وراثت مورث خود را اخذ نمایند و بعد از آن با احراز ذی نفع بودن خود اقدام به اخذ انحصار وراثت متوفایی که اول فوت شده است را بنمایند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

عدل‌جو ؛ مرجع تخصصی انحصار وراثت، دعاوی ثبتی و ملکی، مالیات بر ارث و تقسیم تَرَکه و تمام دعاوی مرتبط با ارث می‌باشد.

برای ارتباط با وکلا، داوران و کارشناسان حقوقی گروه وکلای عدل‌جو و طرح سوالات خود، لطفاً در سایت ثبت نام نمایید. از طریق ناحیه کاربری با ما در تماس بوده و از طریق پیامک زمان پاسخگویی برای شما ارسال خواهد شد. مطمئن باشید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.

شماره‌های تماس:

09120362123 

02191692272 

تجربه گروه وکلای عدل‌جو راهنمای شما است...

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ