آیا انحصار وراثت اجباری است؟ | چرا انحصار وراثت کنیم؟

انحصار ارث پس از فوت یکی از اعضای خانواده و برای تعیین میزان سهم الارث هر یک از ورثه انجام می شود. پس از دریافت گواهی انحصار وراثت، میزان وراثت هر یک از اعضای خانواده مشخص می‌شود و تا زمانی که گواهی انحصار وراثت اخذ نشود، وراث نمی‌توانند حتی به صورت توافقی اقدام به فروش و تقسیم یا انتقال دارایی یا برداشت از حساب بانکی کنند. پس آیا انحصار وراثت اجباری است؟ چرا انحصار وراثت کنیم؟ برای اطلاع از جزئیات و مدارک لازم در ادامه با ما همراه باشید.

افراد ذی صلاح برای تنظیم دادخواست

وراث متوفی و ​​ذی نفعان از جمله هر شخصی که در اموال متوفی ذینفع باشد می توانند از دادگاه تقاضای گواهی انحصار وراثت نمایند. در صورت وجود چند ورثه یا ذینفع نیازی به درخواست همه آنها نیست و اقدام یکی از این افراد برای امضا و تنظیم دادخواست کافی است.

مدارک مورد نیاز

برای اخذ گواهی انحصار وراثت مدارکی از قبیل گواهی فوت، شناسنامه متوفی و ​​وراث و شهادت الزامی است. بر اساس سوگندنامه، شهود در دفتر اسناد رسمی درباره ورثه متوفی که در تاریخ معین فوت کرده اند، شهادت می دهند.

تقدیم دادخواست به شورای حل اختلاف

گواهی حصر وراثت به موجب دادخواست تقدیمی به شورای حل اختلاف و با رعایت تشریفات مقرر در قانون آیین دادرسی مدنی صادر می شود. دادگاه پس از رسیدگی به مدارک و مستندات مربوطه، به هزینه متقاضی در روزنامه های کثیرالانتشار آگهی می دهد. و پس از گذشت یک ماه از تاریخ انتشار آگهی در صورت عدم اعتراض بدون تشکیل جلسه دادرسی و دعوت از وراث گواهی انحصار وراثت صادر می کند که حاکی از مشخصات و تعداد وراث و رابطه آنها با متوفیان و سهم آنها از ثبت. صدور گواهی حصر وراثت به این معناست که ورثه متوفی محدود به اشخاصی است که نام آنها در این گواهی قید شده است.

1. وقتی وصیت وجود دارد وراثت چگونه کار می کند

هر کس می تواند با تنظیم وصیت، دارایی خود را در اختیار هر سازمان یا فردی قرار دهد و ارث را تعیین کند.

به عبارت دیگر، در ایران، با تعیین وارث از بین وراث قانونی مانند همسر، فرزندان، پدر و مادر، خواهر و برادر، جد پدربزرگ و پدربزرگ پدری و اجداد مادری می توانید تعیین کنید که چه کسی و چه مقدار ارث می برد.

علاوه بر این، شما می توانید با تنظیم وصیت نامه، دارایی خود را به دولت یا یک گروه یا سازمان یا فردی غیر از وارث قانونی خود اهدا کنید.

2. وقتی وصیت نامه وجود ندارد وراثت چگونه کار می کند

در صورت عدم وجود وصیت، ترکه متوفی به ترتیب زیر جانشین می شود:

1. اول به ترتیب: همسر، فرزندان و والدین.
2.  دوم به ترتیب: خواهر و برادر، پدربزرگ و مادربزرگ پدری، و پدربزرگ و مادربزرگ مادری.
3. هنگامی که جانشینی باز می شود، وارث یا ورثه اول به استثنای ورثه دوم، ارث می برند. ورثه یا ورثه دوم به ترتیب از هر ورثه ای که به ترتیب نکول شده است به ارث می رسد.
4. حق ارث بدون توجه به جنسیت و فرزندانی که در ازدواج یا خارج از ازدواج به دنیا آمده اند، برابر است.

3. آیا ورثه مسئول دیون ترکه هستند؟

اگر قرار است وراث از متوفی به ارث ببرند، ترکه باید برای پرداخت مالیات و بدهی های متوفی قبل از تقسیم استفاده شود. در صورتی که کل ترکه نتواند مالیات و بدهی را پوشش دهد، به میزان ترکه پرداخت می شود. و ورثه مسئولیتی در قبال باقیمانده مالیات و بدهی ندارند. وراثی که از وراثت خودداری می کنند هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت این گونه مالیات ها و بدهی ها ندارند. اما اگر ترکه برای پرداخت مالیات و بدهی استفاده شود، قسمت ضروری ترکه برای هر ورثه ای که نه توانایی کار و نه منبع درآمد داشته باشد محفوظ است.

4. در صورت مخالفت وراث چه اتفاقی می افتد؟

وارثی که از وراثت خودداری می کند، پس از گشایش جانشینی، تصمیم خود را کتبا اعلام می کند. در صورت عدم وجود چنین جلوه ای، قبول ارث محسوب می شود. دارایی که نه وارثی داشته باشد و نه ادعای ارث توسط ورثه را داشته باشد، به منظور منافع عمومی به دولت واگذار می شود. در صورتی که متوفی هنگام فوت عضو یک سازمان جمعی بوده است، ترکه به سازمان جمعی منتقل می شود. 

درخواست مشاوره از وکیل انحصار وراثت