مراحل و مدت زمان انجام انحصار وراثت
در اثر فوت انسان اموال او به وراث او منتقل میشود، اما به منظور این که وراث بتوانند قدر الارث خود را مشخص و بر آن تصرف کنند، لازم است و سهم الارث هر یک از ایشان در دادگاه اثبات گردد. برای این منظور دادگاه پس از رسیدگی، گواهی‌نامه ای با عنوان تصدیق انحصار وراثت صادر می کند که در اختیار اشخاص ذینفع قرار می گیرد. در واقع انحصار وراثت عبارت است از مشخص نمودن تعداد وراث متوفی توسط مراجع ذی صلاح. مراحل و مدت زمان انجام انحصار وراثت چقدر طول می‌کشد؟
بعداز انحصاروراثت چه باید کرد؟
معمولا وراث متوفی در صورتی که باهم اختلافی نداشته باشند و از دارایی متوفی اطلاعات جامع وکاملی داشته باشند بعداز صدور گواهی انحصاروراثت با مشکلی برخورد نمی کنند اما زمانی که بین ورثه اختلاف وجود دارد سوالی که به مراتب از وکیل انحصاروراثت پرسیده میشود اینست که بعد از صدور گواهی انحصاروراثت چه باید کرد؟ در پاسخ به این سوال باید متذکر شویم که درمورد تمامی متوفیان شرایط بصورت یکسان نیست و متفاوت میباشد.در اغلب موارد زمانی که بین ورثه اختلاف وجود ندارد بعد از صدور گواهی انحصاروراثت اموال را با تقسیم نامه ای که تنظیم میکنند ، بین خود به نسبت سهم الارث تقسیم می نمایند، اما سوال مورد بحث ما مربوط به زمانی میشود که ورثه یا با یکدیگر اختلاف دارند یا از اموال و دارایی متوفی اطلاعی ندارند که توصیه میشود اولین اقدام بعد از صدور و اخذ گواهی انحصاروراثت ثبت درخواست تحریر ترکه و صورت برداری از اموال بجامانده متوفی باشد. و با اخذ استعلامات لازم از اموال متوفی و صورتجلسه تحریر ترکه شروع به تقسیم ترکه یا بصورت توافقی یا در صورت اختلاف از طریق دادگاه انجام شود.
هزینه انحصاروراثت چقدر است
در مورد اعلامیه های فوت صادر شده تا پیش از اجرای قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ که منتهی به صدور گواهی انحصار وراثت نشده است در صورت درخواست هر یک از وراث یا ذی نفعان و یا به موجب دستور مرجع قضایی با اعلام مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در موارد نیاز اشخاص برای شناسایی وراث متوفی جهت اقامه دعوا، سازمان ثبت احوال کشور مکلف است گواهی انحصار وراثت را ظرف بیست روز از تاریخ دریافت درخواست یا دستور با رعایت ترتیب مقرر در آیین نامه اجرایی بند "ث" ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (موضوع صدور گواهی انحصار وراثت توسط سازمان ثبت احوال کشور) صادر کند. اما در صورتیکه گواهی حصروراثت توسط مرجع قضایی صادر گردد هزینه گواهی انحصار وراثت صرفا شامل هزینه های دادرسی ، درصورت اختلاف وراث و اخذ استعلام از ثبت احوال، هزینه استعلام و دفترخانه اسناد رسمی برای تهیه استشهادیه نیز اضافه می‌گردد. این اقدامات تا به امروز رایگان بوده است و اخذ هزینه منوط به تغییر رویه فعلی می باشد.
مراحل گام به گام انحصاروراثت
زمانی که وراث متوفی تصمیم به تقسیم اموال بجامانده از متوفی میگیرند بدواً باید وراثت خود از متوفی را به اثبات برسانند و این امر نیازمند گرفتن گواهی انحصاروراثت است.برای اخذ و صدور گواهی انحصاروراث شخصی که درخواست کننده میباشد باید ورثه قانونی یا ذی نفع ( مانند طلبکار) در اموال متوفی باشد که در ذیل با مراحل گام به گام اخذ گواهی انحصاروراثت آشنا می شویم:
1- تهیه استشهادیه محضری که در آن ، وراث قانونی و فوت متوفی و آخرین محل سکونت متوفی ، به تایید سه شاهد برسد یا اینکه سه شاهد در شورای حل اختلاف حاضر شده و شهادت به این امر دهند.
2- در مورد اعلامیه های فوت صادر شده تا پیش از اجرای قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۴۰۳ که منتهی به صدور گواهی انحصار وراثت نشده است در صورت درخواست هر یک از وراث یا ذی نفعان و یا به موجب دستور مرجع قضایی با اعلام مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در موارد نیاز اشخاص برای شناسایی وراث متوفی جهت اقامه دعوا، سازمان ثبت احوال کشور مکلف است گواهی انحصار وراثت را ظرف بیست روز از تاریخ دریافت درخواست یا دستور با رعایت ترتیب مقرر در آیین نامه اجرایی بند "ث" ماده ۱۱۳ قانون برنامه پنج ساله هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران (موضوع صدور گواهی انحصار وراثت توسط سازمان ثبت احوال کشور) صادر کند.
3-اگر متوفی بعد از سال 95 فوت نموده برای رسیدگی به انحصاروراثت دیگر نیازی به اخذ گواهی مالیات بر ارث ندارد، اما اگر قبل از سال 95 فوت به ثبت رسیده باشد گواهی مالیات بر ارث را مرجع رسیدگی مطالبه نموده و الزامی می باشد.
4- اگر اموال متوفی بیشتر از پنجاه میلیون تومان باشد یک مرتبه نشر آگهی صورت می‌گیرد.
5- حسب مورد سازمان ثبت احوال کشور یا مرجع قضایی با توجه به درخواستی که ثبت شده است حسب مورد گواهی انحصاروراثت محدود یا نامحدود صادر می نماید.
مالیات انحصاروراثت
۱- ورثه متوفیانی که قبل از سال ۱۳۹۵ فوت کرده‌اند، باید ظرف حداکثر شش ماه از تاریخ فوت، به اداره امور مالیاتی محل اقامت متوفی مراجعه کنند.در صورتی که وراث، در زمان اعلام شده، به اداره مالیات و دارایی مراجعه ننموده باشند و مهلت شش ماهه به پایان برسد، دولت، معادل ۱۰ درصد مالیات در نظر گرفته شده را به عنوان جریمه مالیات بر ارث، از وراث دریافت می‌کند.
۲- و اما بازماندگان متوفیان بعد از سال ۹۵ بهتر است اظهارنامه مالیات بر ارث را حداکثر تا یک سال بعد از فوت متوفی، در سازمان امور مالیاتی ثبت و تشکیل پرونده دهند. ارائه به موقع این سند به اداره مالیات، این امکان را برای ورثه فراهم می‌کند تا با کسر و معافیت واجبات مالی و عبادی و دیون، مهریه ، هزینه‌های کفن و دفن بهره مند شوند. بعد از گذشتن یکسال از تاریخ فوت این امکان برای ورثه وجود ندارد.
انحصاروراثت مادر
همانطور که در بالا اشاره شد انحصاروراثت مادر نیز با طی کردن مراحلی که در مرجع صالح عنوان شد، منجر به صدور گواهی مذکور می شود . برای تقسیم ارث ابتدا مدارک لازم تهیه می شود و اگر اموال بالای ۵۰ میلیون تومان باشد گواهی انحصاروراثت نامحدود و کمتر از ۵۰ میلیون باشد گواهی انحصاروراثت محدود صادر می شود. با توجه به تصور غلطی که بین مردم وجود دارد که سهم الارث مادر بین دختر و پسر مساوی می باشد باید بگوئیم خیر، نسبت سهم الارث پسر طبق قانون ارث دو برابر سهم الارث دختر می باشد.
اگر انحصار وراثت نکنیم
معمولا ورثه برای جلوگیری از هرگونه اختلافی نیاز دارند اموال را بین خود تقسیم نمایند و در گام اول باید وراثت خود با متوفی را ثابت نمایند که این امر فقط با صدور گواهی انحصاروراثت مقدور می باشد، ضمن اینکه برای مراجعه به تمام ادارات دولتی و مراجع قضایی صرف ذی نفع بودن کافی نیست و ارائه گواهی مذکور برای تمام امور مالی و اداری متوفی و وراث ازجمله تقسیم ارث و منتقل نمودن ترکه الزامیست و این امر توسط سازمان ثبت احوال کشور انجام می شود و این سازمان مکلف است ظرف بیست روز پس از ثبت واقعه وفات و بدون نیاز به درخواست گواهی انحصار وراثت را بر اساس داده ها و اطلاعات موجود از قبیل اطلاعات پایگاه و مفاد آرای قطعی دادگاه تنظیم و به وراث قانونی و ذی نفعانی که اطلاعات آنان در سازمان ثبت احوال کشور موجود بوده و ذی نفع بودن آنها محرز میباشد به صورت سامانه ای (سیستمی) ابلاغ کند.
● تحویل گواهی انحصار وراثت با حداقل هزینه و در کمترین مدت زملن توسط تیم وکلای عدل جو امکانپذیر است.
تماس با شماره 09120362123 از طریق شبکه های اجتماعی و برای مشاوره و تعیین وقت با شماره های 09123885870 و 02191692272
وکیل برای انحصار وراثت
برای ارتباط با وکلا، داوران و کارشناسان حقوقی گروه وکلای عدل‌جو و طرح سوالات خود، لطفا در سایت ثبت نام نمایید. از طریق ناحیه کاربری با ما در تماس بوده و از طریق پیامک زمان پاسخگویی برای شما ارسال خواهد شد. مطمئن باشید در اسرع وقت به سوالات شما پاسخ داده خواهد شد.
شماره های تماس:
تجربه گروه وکلای عدل‌جو راهنمای شما است...
برای مشاوره، پیش از هر اقدامی میتوانید با ثبت شماره تماس خود، منتظر تماس مشاوران حقوقی عدل‌جو، در اولین فرصت باشید...
مطالب مرتبط
