وظایف قیم چیست؟

با سلام خدمت شما همراهان عزیز وکلای عدل جو

این مطلب توسط وکیل انحصار وراثت در خصوص قِیمومیت و وظایف قیم می باشد و برای آشنایی شما عزیزان تنظیم گردیده است. مطابق قانون قیم کسی است که از سوی دادسرای امور سرپرستی به تقاضای دادستان برای حمایت از محجورین و نمایندگی قانونی او در کلیه ی امور مربوطه به اموال و حقوق مالی او تعیین می شود و سمت او را قیمومت می گویند.

وظایف قیم در قانون مدنی و قانون امور حسبی مشخص شده است و به اموری بستگی دارد که برای آن قیم انتخاب می نمایند، به عنوان مثال اگر برای اداره اموال باشد، قانون خاص خودش را دارد و اگر برای تربیت باشد نیز از قانون خاص خودش پیروی می‌کند.

قیم باید در تربیت محجور تلاش خود را کرده و در اداره امور و دارایی او رعایت مصلحت را بنماید. قیم باید هزینه های امرار معاش محجور و گاه گاهی هزینه های درمانی ایشان را پرداخت نماید.

لازم به ذکر است پس از رفع حجر، قیم می بایست تصرف اموال محجور را به او بدهد. برابر ماده ۱۲۴۵ قانون مدنی « قیم باید حساب زمان تصدی خود را پس از کبر و رشد یا رفع حجر به مولی‌علیه سابق خود بدهد. هر گاه قِیمومت او قبل از رفع حجر خاتمه یابد حساب زمان تصدی باید به قیم بعدی داده شود »

چه اشخاصی محجور هستند؟

محجورین افرادی هستند که بر حکم قانون حق تصرف در اموال خود را ندارند. در ماده 1207 قانون مدنی محجورین به سه دسته تقسیم می باشند:

1- اشخاص صغیر     2- اشخاص غیر رشید ( سفیه )     3- اشخاص مجنون

موارد نصب قیم

1- برای صغاری که ولی خاصی ندارند.

2- برای مجانین و اشخاصی غیر رشید که جنون یا عدم رشد آن متصل به صغر آن بوده و ولی خاص نداشته باشند.

3- برای مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آن متصل به زمان صغر آن نباشد.

اشخاص ذیل نباید به سمت قیومت تعیین شوند:

کسانی که خود تحت ولایت یا قیومت هستند.

کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جنبه های ذیل به موجب حکم قطعی محکوم شده باشند: اختلاس، کلاهبرداری، سرقت، ورشکستگی به تقصیر، هتک ناموس، خیانت در امانت، جنحه نسبت به اطفال، منافیات عفت.

افرادی که معروف به فساد اخلاق باشند.

کسانی که خود یا اقرباء طبقه اول او دعوائی با محجور داشته باشند.

اشخاصی که حکم ورشکستگی آنها صادر و هنوز عمل ورشکستگی آنها تصفیه نشده است.

چه کسی با داشتن صلاحیت برای قیمومت بر دیگران اولویت دارند؟

1- در زمان محجوریت زن یا شوهر، همسر با داشتن صلاحیت برای قِیمومیت بر دیگران مقدم است.

2- خویشاوندان در شرایطی که صلاحیت برای قیم شدن داشته باشند بر دیگران مقدم خواهند بود.

3- در میان خویشانِ محجور زن، پدر یا مادر او مادام که محجورِ زن، شوهر ندارد با داشتن صلاحیت بر دیگران مقدم است.

وظایف قیم (مطابق قیم نامه صادر شده از دادسرای امور سرپرستی)

مواد مربوط به وظایف و اختیارات قیم استخراج شده از قانون مدنی ذیلاً اشاره شده:

ماده 80 امورحسبی: قیم باید اموال ضایع شدنی محجور را بفروشد و از پول آن با رعایت مصلحت محجور مالی خریداری و یا ترتیب دیگری که مصلحت باشد رفتار نماید.

ماده 84 امورحسبی: اسناد و اشیاء قیمتی باید با اطلاع دادستان در محل امنی نگهداری شود و وجوه نقدی که محل احتیاج نیست باید در یکی از بانک های معتبر گذاشته شود.

ماده 313 امورحسبی: در صورتی که تمام ورثه و اشخاصی که در تَرکه شرکت دارند حاضر و رشید باشند، به هر نحوی که بخواهند می توانند تَرکه را ما بین خود تقسیم نمایند. لیکن اگر مابین آنها محجور یا غایب باشد، تقسیم تَرکه توسط نمایندگان آن ها در دادگاه به عمل آید.

قسمت اخیر ماده 1237 قانون مدنی: قیم نمی تواند بیش از هزینه ای که مدعی العموم (دادستان) برای مولی علیه او تعیین کرده خرج کند مگر با تصویب دادستان.

ماده 1238 قانون مدنی: قیمی که تقصیر، در حفظ مالی مولی علیه بنماید مسئول ضرر و خساراتی است که از نقصان یا تلف آن مال حاصل شده، اگرچه نقصان یا تلف مستند به تفریط یا تعدی قیم نباشد.

ماده 1239 قانون مدنی: هرگاه معلوم شود که قیم عامداً مالی را که متعلق به مولی علیه بوده و جزء صورت دارایی او قید نکرده و باعث شده است که آن مال در صورت مزبور قید نشود مسئول هر خسارتی خواهد بود که از این حیث ممکن است ضرری به مولی علیه وارد شود. به علاوه در صورتی که عمل مزبور از روی سوء نیت باشد، معزول خواهد شد.

ماده 1240 قانون مدنی: قیم نمی تواند به سمت قیمومیت از طرف مولی علیه با خود معامله کند اعم از اینکه مال مولی علیه را به خود منتقل کند یا مال خود را به او انتقال دهد.

ماده 1241 قانون مدنی: قیم نمی تواند اموال غیرمنقول مولی علیه را بفروشد و یا در رهن گذارد یا معامله کند که در نتیجه آن خود مدیونِ مولی علیه شود، مگر با لحاظ غبطه مولی علیه و تصویب مدعی العموم. در صورت اخیر شرط حتمی، تصویب مدعی العموم ملائت قیم می باشد و نیز نمی تواند برای مولی علیه بدون ضرورت و احتیاج قرض کند مگر با تصویب مدعی العموم.

ماده 1243 قانون مدنی: قیم نمی تواند دعوای مربوط به مولی علیه را به صلح خاتمه دهد مگر با تصویب مدعی العموم.

ماده 1244 قانون مدنی: قیم باید لااقل سالی یک مرتبه حساب تصدی خود را به مدعی العموم یا نماینده او بدهد و هرگاه در ظرف یک ماه از تاریخ مطالبه مدعی العموم حساب ندهد، به تقاضای مدعی العموم معزول می شود.

ماده 1245 قانون مدنی: قیم باید لااقل سالی یک مرتبه حساب تصدی خود را پس از کبر و رشد یا رفع حجر به مولی علیه سابق خود بدهد. هرگاه قیومیت او قبل از رفع حجر خاتمه یابد، حساب زمان تصدی باید به قیم داده شود.

ماده 1248 قانون مدنی: در موارد زیر قیم معزول می شود:

1- اگر معلوم شود قیم فاقد امانت بوده و یا این صفت از او سلب شده.

2- اگر قیم مرتکب جنایت و مرتکب یکی از جنحه های ذیل شده و به موجب حکم قطعی محکوم گردد. سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافات عفت، جنحه نسبت به اطفال و ورشکستگی به تقصیر یا تقلب.

3- اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امورمالی مولی علیه را اداره کند.

4- اگر قیم ورشکسته اعلام شود.

5- اگر عدم لیاقت یا توانایی قیم در اداره اموال مولی علیه معلوم شود.

6- در موارد مواد 1239 و 1343 و 1344 قانون مدنی با تقاضای مدعی العموم.

ماده 1251 قانون مدنی: هرگاه زن بی شوهری ولو مادر مولی علیه به سمت قیمومیت معین شده است، اختیار شوهر کند باید مراتب را در ظرف یک ماه از تاریخ انعقاد نکاح به مدعی العموم بدائت حوزه اقامت خود یا نماینده او اطلاع بدهد.

ماده 1252 قانون مدنی: در مورد ماده قبل اگر قیم ازدواج خود را در مدت مقرر به مدعی العموم یا نماینده او اطلاع ندهد، مدعی العموم می تواند تقاضای عزل او را بکند.

تبصره: برای آگاهی به سایر اختیارات و وظایف و مسئولیت های سرپرست به مواد 74 تا 90 قانون امورحسبی مصوب تیرماه 1319 مراجعه شود.

نمونه ای از قیم نامه صادر شده از دادسرای امور سرپرستی را مشاهده می نمایید.

شرایط قیم شدن مادر برای فرزند

والدین و نزدیکان فرزند محجور با دارا بودن صلاحیت نسبت به سایرین برای قیم شدن مقدم هستند. مادر مادامی که شوهر نداشته باشد با داشتن صلاحیت برای قیم شدن فرزند خود بر دیگران مقدم است.

مطابق قانون تا زمانی که مادر شرایط قیم شدن را داشته باشد می تواند قیم فرزند یا فرزندان خود باشد؛ ولیکن اگر مجدد ازدواج نماید باید مراتب را ظرف یک ماه از تاریخ انعقاد عقد نکاح به دادستان یا نماینده او اطلاع دهد در این صورت دادستان می تواند با رعایت وضعیت جدید مادر تقاضای تعیین قیم جدید یا ناظر را بنماید. اگر مادر ازدواج خود را به دادستان ظرف مهلت مقرر اطلاع ندهد، دادستان می تواند او را عزل نماید.

نکات مهم در نصب قیم

• زن نمی تواند بدون رضایت شوهر خود سمت قیمومت را قبول کند.

• چنانچه زن محجور شود، شوهر با داشتن اهلیت برای قیمومت بر دیگران اولویت دارد.

• هر زمان که قیم پس از تاریخ نصب و پیش از ابلاغ به او عملی به عنوان قیمومت نسبت به فرد محجور کرده باشد، نافذ است.

• برای چند تن از افرادی که به قیم نیاز دارند، می توان یک قیم تعیین کرد، مگر آن که برای اداره هر کدام از آن ها نیاز به قیم جداگانه باشد.

• هر گاه در اقامتگاه محجور دادگاه صالح این مهم وجود نداشته باشد، امور مزبور با نزدیک ترین دادگاه صلاحیت دار به اقامتگاه محجور خواهد بود. ایضاً اگر اقامتگاه محجور معلوم نباشد، امور قیمومت با دادگاهی است که حوزه آن دادگاه یافت می شود.

جهت بهره برداری از فایل PDF روی متن زیر کلیک نمایید.

قیم نامه

#وکلای_عدل_جو ؛ #راهنمای_شما

راه های ارتباطی با #گروه_وکلای_عدل_جو

ارسال پیام در واتساپ، تلگرام، اسکایپ، آیگپ، سروش+ ، بله، ایتا، روبیکا:

09120362123 

تلفن های تماس :

02191672272

09120362123

#Adljou_Lawyers_Group