موارد طلاق از طرف زن

مهم ترین موارد و دلایل طلاق به درخواست زن

1- زن مدعی عسر و حرج باشد

 یکی از دلایلی که زوجه میتواند حتی بدون رضایت و حضور زوج (شوهر) اقدام به طلاق نموده و از دادگاه حکم طلاق بگیرد، عسر و حرج زوجه است. عسر و حرج به معنای سختی و مشقت است پس اگر زن ثابت نماید که به هر طریقی ادامه زندگی برای او با سختی و مشقت و با اصطلاح عسر و حرج همراه است و قاضی دادگاه خانواده رسیدگی کننده به خواسته طلاق را مجاب و قانع نماید و البته وکیل دادگستری وی دادخواست مناسبی داده و دلایل را در این خصوص به خوبی ترتیب داده و ارائه نماید، حکم طلاق صادر خواهد شد.

ماده ۱۱۳۰ قانونی مدنی: « در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند، چنانچه عسر و‌ حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده‌ می‌شود.»

‌تبصره – عسر و حرج موضوع این ماده عبارت است از به وجود آمدن وضعیتی که‌ادامه زندگی را برای زوجه با مشقّت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد و موارد ذیل ‌درصورت احراز توسط دادگاه صالح از مصادیق عسر و حرج محسوب می‌گردد:

_ ترک زندگی  خانوادگی توسط زوج حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه‌ متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه .

_ اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلاء وی به مشروبات الکلی که به‌اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی‌که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.‌در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک، مجدداً به مصرف‌ موارد مذکور روی آورد، بنا به درخواست زوجه، طلاق انجام خواهد شد.

ارتباط 24 ساعته با وکیل طلاق توافقی

_ محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر.

_ ضرب و شتم یا هرگونه سوء‌ رفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه‌ قابل تحمل نباشد.

● نکته مهم : اطلاق «ضرب و شتم» شامل یک بار هم می‌شود و لازم نیست که حتماً تکرار شود. برای اینکه زن بتواند از این امکان برای طلاق استفاده کند، باید وقوع ضرب و شتم را نزد دادگاه ثابت نماید که معمولاً این امر از طریق مراجعه به پزشکی قانونی و شهادت شهود انجام می‌شود .

● زن ممکن است قبل از دادخواست طلاق و متعاقب وقوع ضرب و شتم،به پزشکی قانونی مراجعه کند و تامین دلیل نماید.

_ ابتلاء زوج به بیماری‌های صعب ‌العلاج روانی یا هر عارضه صعب‌ العلاج‌ دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید.

‌موارد مندرج در این ماده مانع از آن نیست که دادگاه در سایر مواردی که عسر و حرج‌ زن در دادگاه احراز شود، حکم طلاق صادر نماید.

نکات مهم عسروحرج

۱- طلاق براساس عسر و حرج زن بائن است در نتیجه بدون هماهنگی زوجین و به صرف درخواست یا  تمایل مرد قابلیت روجوع ندارد.

۲- طلاق بدلیل عسر و حرج زوجه ماهیتاً طلاق خلع است در نتیجه زوجه باید به تشخیص دادگاه قسمتی از مهریه خود را بذل (بخشش) نماید.

۳- درحالت طلاق باعسروحرج رئیس دادگاه خانواده به شرایط فعلی زوجه در زمان حال اثبات شود حکم صادر می شود.درصورتی که زوجه در گذشته در عسر و حرج بوده و حالامشکلش برطرف شده باشد قاضی به درخواست او ترتیب اثری نخواهد داد.اما در طلاق با اثبات شروط دوازده گانه این طور نیست. یعنی حتی اگر یکی از این شروط درچندسال قبل هم محقق شده باشد زن می تواند با اثبات آن وکیل شوهر در طلاق شود.

تفاوت طلاق با اثبات عسر و حرج با طلاق با اثبات شروط ۱۲گانه

● درصورتی که درخواست طلاق زوجه با اثبات عسروحرج باشد دادگاه مرد را مجبور به طلاق می کند اما اگرطلاق با تحقق شرط ضمن عقد نکاح باشد دادگاه گواهی عدم امکان سازش صادرمی کند.

● تفاوت بعدی در مدت اعتبار رای دادگاه است. درحالت طلاق عسروحرج مدت اعتبار رای ۶ماه است.واگر دراین مدت طلاق ثبت نشود رای قابلیت اجرایی ندارد ولی اگرگواهی عدم امکان سازش صادرشود این گواهی تا ۳ماه از زمان قطعیت آن اعتبارخواهد داشت.

● اگرطلاق ازطریق شرط ضمن عقد باشد و زن یکی ازاین شروط را به اثبات برساند وکیل مرد در طلاق وقبول بذل می شود وبه وکالت از شوهرش می تواند قبول مابذل کند اما درطلاق با عسروحرج قبول مابذل با قاضی پرونده است.

۲- زن مدعی کراهت و تنفر شدید از مرد باشد

کراهت و تنفر هم مانند عسر و حرج به عنوان دلیلی برای طلاق زوجه، واژه ای غیر قابل تحدید است. احراز کراهت و تنفر هم مانند مورد قبلی به میل و سلیقه و تشخیص قاضی سپرده شده است. در این فرض طلاق خلع محصوب می شود به این معنی که زن باید از قسمتی یا تمام مهریه خود گذشت نموده و نیز مرد نمی تواند بدون رضایت زوجه به طلاق رجوع کند.

3- مرد بیش از شش ماه نفقه زن را نداده باشد

طلاق به دلیل عدم پرداخت نفقه به دو روش انجام می شود یکی به استناد شروط ضمن عقد نکاح (شروط 12 گانه ای که در عقدنامه ازدواج آماده) و دیگر به استناد ماده 1129 قانون مدنی.

4- طلاق با استناد به شروط 12 گانه عقدنامه

در صورت تحقق هر یک از شروط عقدنامه و احراز تحقق آن شروط توسط دادگاه خانواده، زن وکیل در طلاق خود است و می تواند به نیابت و وکالت از مرد صیغه طلاق را جاری کند و رسیدگی دادگاه خانواده در این فرض جهت احراز وقوع شرط و امکان اعمال وکالت است

5- وکالت و حق طلاق ضمن عقدنامه یا سند جداگانه

درفرضی که زن  ازشوهر خود وکالت در طلاق یا حق طلاق داشته باشدمی تواند با انتخاب یک وکیل دادگستری متخصص طلاق برای شوهر و یک وکیل دادگستری(درصورت تمایل وعدم حضوردر دادگاه ) برای خود اقدام به طلاق بصورت توافقی نماید.

6- زن و شوهر برای مدت طولانی از هم جدا زندگی کنند

این مورد نیز می تواند از دلایل عسر و حرج باشد.

7- توسل به شرایط فسخ نکاح

در ماده 1121 به بعد قانون مدنی به آن اشاره شده  است عیوب و امور و مسائلی که قانون گذار به آنها اشاره نموده می تواند دلیل فسخ نکاح باشد.

نکته مهم : فسخ ماهیتی متفاوت از طلاق دارد و احتیاج به جریان صیغه مخصوصی شبیه طلاق وجود ندارد.

۸- توسل به شرایط بطلان نکاح

گاهی به دلایلی هر یک از زوجین می تواند با طرح دعوای بطلان عقد را از اول باطل و بی اعتبار نموده که وبا شرط بطلان بدون نیاز به اجرای صیغه  و به صرف اعلام نکاح و اسناد آن باطل می شود مثل اینکه مشخص شود زن و شوهر بر هم حرام بوده اند.