عزل قیم

مطابق ماده ۱۲۴۸ قانون مدنی در موارد ذیل قیم معزول می‌شود:

۱- اگر معلوم شود که قیم فاقد صفت امانت است یا این صفت از او سلب شود.

۲- اگر قیم مرتکب سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، اختلاس، هتک ناموس، منافیات عفت، جرائم نسبت به اطفال و ورشکستگی به تقصیر یا تقلب شده و به موجب حکم قطعی محکوم شود.

۳- اگر قیم به علتی غیر از علل فوق محکوم به حبس شود و بدین جهت نتواند امور مالی مولی‌علیه را اداره کند.

۴- اگر قیم ورشکسته شود.

۵- اگر عدم لیاقت یا ناتوانی قیم در اداره اموال مولی‌ علیه معلوم شود.

۶- به موجب ماده ۱۲۳۹ قانون مدنی هرگاه معلوم شود که قیم عامداً مالی را که متعلق به مولی علیه بوده جزء صورت دارایی او قید نکرده است و یا باعث شده که آن مال در صورت مزبور قید نگردد مسئول هر ضررر و خسارتی است که از این حیث ممکن است به مولی علیه وارد گردد به علاوه در صورتی که عمل مزبور از روی سوء نیت باشد قیم عزل خواهد شد.

۷- به موجب ماده ۱۱۴۳ قانون مدنی دادستان می‌تواند از دادگاه تقاضا کنند که از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال مولی علیه بخواهد هرگاه قیم برای دادن تضمین حاضر نشود از سمت قیمومت عزل می‌گردد.

۸- به موجب ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی قیم باید حداقل سالی یک مرتبه حساب تصدی خود را به دادستان یا نماینده او بدهد و هر گاه در ظرف یک ماه از تاریخ مطالبه دادستان حساب ندهد به تقاضای دادستان عزل می‌شود.

چه کسانی میتوانند سبب عزل قیم را به دادستان اطلاع دهند ؟

محجور و هر ذی نفعی میتواند به دادستان وجود سبب عزل قیم را اطلاع دهند؛ در این صورت اگر دادستان سبب عزل را موجود دید از دادگاه درخواست عزل قیم را می نماید.

آیا قیم میتواند به عزل خود اعتراض نماید ؟

قیم می تواند از تصمیم دادگاه راجع به عزل خود اعتراض نماید دادستان نیز میتواند به رد درخواست عزل قیم در دادگاه اعتراض نماید.

مرجع صالح رسیدگی

امور قیمومت راجع به دادگاه شهرستانی است که اقامتگاه محجور در حوزه ان دادگاه است واگر محجور در ایران اقامتگاه نداشته باشد دادگاهی که محجور در حوزه ان دادگاه سکنی دارد برای امور قیمومت صالح است. عزل وتعین قیم جدید وتعیین قیم موقت وسایر امور محجور که راجع به دادگاه است با دادگاهی است که بدوا تعیین قیم کرده است. وبطور کلی در صلاحیت دادگاه خانواده محلهای مذکور می باشد. لازم به ذکر است برخی از مدارکی که مراجعه کننده جهت طرح دعوای قیمومت نیاز به ارائه دارند: ۱- مدارک شناسایی اعم از شناسنامه یا کارت ملی ۲- حکم دادگاه ۳- شهادت شهود ۴- سایر ادله ومدارک و مستندات.

هزینه دارسی

با توجه به اینکه نصب و عزل قیم در صلاحیت دادگاه خانواده است بنابراین هزینه دادرسی طبق تعرفه تعیین شده در این دادگاه محاسبه  می شود. همچنین از دعاوی غیر مالی باشد و برحسب مراحل مختلف دادرسی بین ۴۰ تا۱۸۰ هزار تومان است.

انعزال قیم

علاوه بر مواردی که در قانون برای عزل قیم پیش بینی شده است ، در مواردی قیم منعزل می شود . بر اساس ماده 1249 قانون مدنی ، این بار اگر خود شخص قیم مجنون یا دیوانه بشود و یا فاقد رشد شود ، قیم منعزل می شود . تفاوتی که عزل قیم با منعزل شدن قیم دارد این است که منعزل شدن در صورت وجود شرایطی که گفته شد ، به خودی خود حاصل می شود . لذا نیازمند حکم دادگاه نیست . بنابراین ، حکم انعزال قیم یک حکم اعلامی است . بر این اساس ، از زمانی که شخص قیم محجور یا دیوانه شود ، بدون نیاز به حکم دادگاه منعزل می شود فلذا اعمالی که در فاصله محجور شدن و دریافت حکم انعزال انجام داده است ، باطل خواهد بود .