استرداد جهیزیه

گروه وکلای عدل جو مرجع تخصصی انحصار وراثت، تقسیم تَرَکه، مالیات بر ارث، دعاوی ثبتی و ملکی و طلاق توافقی می باشد.

جمعی از وکلای مجرب پایه یک دادگستری خانم و آقا با تخصص و تجربه در زمینه پرونده های مرتبط با ارث، دعاوی ثبتی و ملکی و طلاق توافقی گرد هم آمده اند و آماده ی ارائه خدمات تخصصی اعم از مشاوره حقوقی و قبول وکالت در کلیه امور ارث و دعاوی ثبتی و ملکی و طلاق توافقی در تهران و شهرهای اطراف و هموطنان خارج از کشور می باشند.

برای اعطای وکالت با شماره 23 21 036 - 0912 تماس حاصل نموده و یا از طریق راه های ارتباطی معرفی شده در وب سایت اقدام نمایید تا با توجه به فوریت های حقوقی، نزدیک ترین وقت مشاوره برای شما تعیین گردد.

ساعت کار دفتر شنبه تا چهارشنبه از ساعت 8 صبح الی ۲۰ عصر می باشد.

استرداد جهیزیه

استرداد جهیزیه را می توانیم نوعی اهرم فشار بر مرد بدانیم البته بعد از مطالبه مهریه در گزینه بعد استرداد جهیزیه اهرمی بر مرد محسوب شده است.

نکته حائز اهمیت دیگری در این مورد این است در زمان استرداد جهیزیه اگر چنانچه مبلغ جهیزیه زیر پنجاه میلیون تومان باشد جهت شکایت باید به شورای حل اختلاف مراجعه نمود و مبالغ بالاتر از آن را به دادگاه خانواده ارجاع داده می شود.

اموالی که توسط شوهر تهیه شده است در حکم جهیزیه و یا جزیی از جهیزیه نیست و زن نمی‌تواند در دعوی استرداد جهیزیه، آن اموال را نیز مطالبه نماید.

برای اثبات درخواست استرداد جهیزیه از مرد، بهترین راه ارسال اظهارنامه رسمی با موضوع درخواست استرداد جهیزیه است که از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، ید مرد نسبت به جهیزیه ید ضمانی شده (مرد نسبت به اموال ضامن می شود) و عدم استرداد جهیزیه، می تواند با جمع سایر شرایط موجب تعقیب کیفری مرد شود.

سیاهه جهیزیه چیست؟

معمولا رایج است که خانواده عروس یک لیست از جهیزیه تهیه می‌کنند که همان سیاهه است و این برگه به امضای شوهر و چند شاهد می‌رسد و نشانه این است که زوجه این اموال را با خود به منزل زوج آورده است. در این لیست قیمت، مدل و ویژگی‌های هر یک از اقلام جهیزیه ذکر می‌شود. اصولا استرداد به راحتی صورت می‌گیرد و زن با درخواست از دادگاه خانواده و یا شورای حل اختلاف برای استرداد جهیزیه اقدام می‌کند.

لازم به ذكر است تا زمانی كه شوهر این سیاهه اموال را امضا نكرده باشد و در ضمن دو نفر هم به عنوان شاهد زیر آن سیاهه اموال را امضا نكرده باشند، چنین سیاهه جهیزیه‌ای اعتبار نخواهد داشت و در دعوای استرداد جهیزیه معتبر نخواهد بود.بهتر است تا شهود امضاكننده ذیل اموال مربوط به جهیزیه، مذکر باشند و ترجیحاً از خویشاوندان زن نیز نباشند.

مرجع صالح رسیدگی به استرداد جهیزیه

در حال حاضر اقدام قانونی برای پس گرفتن جهیزیه نیازمند ارائه دادخواست استرداد جهیزیه به دادگاه می باشد که دادگاه صلاحیت دار برای رسیدگی به دعوای استرداد جهیزیه نیز دادگاه خانواده است.بنابراین در دادخواست پس گرفتن جهیزیه باید تعیین خواسته و بهای آن به دقت درج شده و همچنین می توان برای جلوگیری از تضییع جهیزیه از دادگاه تقاضای قرار تامین خواسته نمود.

اجرای قرار تامین خواسته در اصطلاح حقوقی بدین معناست که خواهان می‌تواند از همان ابتدا با بازداشت خواسته دعوا، از نقل و انتقال یا جابجا کردن یا مخفی کردن خواسته خود جلوگیری کند تا در صورت صدور حکم علیه خوانده، بتواند خواسته خود را به راحتی به دست بیاورد.

در انتها ضروری است که مدارک اثبات کننده جهیزیه از قبیل سیاهه یا فاکتور خرید حتما باید به دادخواست پیوست شوند. نکته دیگر در مورد ارزش و بهای جهیزیه است. اگر بهای جهیزیه و ارزش آن تا پنجاه میلیون تومان باشد مرجع صالح جهت رسیدگی شورای حل اختلاف و اگر  ارزش آن بالای پنجاه میلیون تومان باشد مرجع صالح دادگاه خانواده می باشد.

دادخواست استرداد جهیزیه

نحوه تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه شباهت هایی کلی با سایر دادخواست های حقوقی دارد . برای تقدیم دادخواست استرداد جهیزیه در ابتدا بایستی فرم دادخواست را تهیه و اقدام به تنظیم آن نمود . خواهان بایستی دادخواست را به دقت تکمیل و امضا نماید . یعنی مشخصات خود را در ستون اول بنویسد ، مشخصات خوانده که زوج ( مرد ) را در ستون دوم نوشته و در صورت داشتن وکیل ، ستون سوم مربوط به مشخصات وکیل نیز باید درج شود.

از مهمترین قسمت های دادخواست استرداد جهیزیه  مشخص کردن خواسته و مشخص کردن بهای خواسته است زیرا که دادگاه صرفا به همان میزان درج شده در دادخواست ترتیب اثر خواهد داد برای نمونه نوشته می شود استرداد جهیزیه مقوم به …. میلیون ریال می باشد و بر همین اساس هزینه های دادرسی تعیین می گردد.

ضمائم دادخواست استرداد جهیزیه

در قسمت دلایل و منضمات دادخواست ، بایستی مدارکی که با استناد به آنها می خواهیم دعوای استرداد جهیزیه را ثابت نماییم درج نمود . از جمله سند ازدواج یا کپی برابر با اصل آن ، شناسنامه و کارت ملی .

یکی دیگر از مدارک بسیار مهمی که در این خصوص وجود دارد و جزء مهمی از ضمائم دادخواست استرداد جهیزیه محسوب می شود ، لیست جهیزیه یا سیاهه آن است که در صورتی که به امضای مرد و تعدادی از بستگان او رسیده باشد ، می تواند بعنوان یک سند عادی در این دعوا مورد استناد قرار گیرد .

اما در صورتی که این سیاهه موجود نباشد بایستی به دلایل دیگری استناد نمود که از جمله آنها شهادت شهود یا اقرار مرد در این رابطه است . گفتنی است که پذیرش شهادت شهود در این رابطه کاملا به تشخیص قاضی بستگی دارد و وی می توان این شهادت را پذیرفته یا رد کند .

روند رسیدگی

دادگاه جلسه‌ای را برای رسیدگی تعیین کرده و پس از شنیدن اظهارات طرفین، چنانچه ادعای زن مورد قبول شوهر واقع شد، شوهر را ملزم به استرداد این اموال می کند. در غیر این صورت، قرار استماع شهادت شهود صادر می‌شود و در وقت معین افرادی که ذیل استشهاد را امضا کرده‌اند، به دادگاه مراجعه و مشاهدات خود را بیان می کنند. در صورتی که این اظهارات، مقبول واقع شود حکم به استرداد جهیزیه صادر خواهد شد و چنانچه زوج از اجرای حکم دادگاه امتناع کرد، از طریق اجرای احکام دادگستری نسبت به استرداد جهیزیه اقدام خواهد شد.

۱- در صورت وجود بیم از بین رفتن اموال می‌توان در زمان ثبت دادخواست تامین خواسته از جهیزیه صورت پذیرد بدین ترتیب که اموال ذکر شده در لیست جهیزیه در اختیار حافظ اموال تا قطعیت دادنامه باقی بمانند و پس از آن به حکم دادگاه اموال توسط حافظ اموال به زوجه مسترد گردد باید توجه داشت تامین خواسته الزاماً میبایست تمامی موارد مندرج در لیست جهیزیه باشد.

۲- برابر قانون جدید شوراهای حل اختلاف استرداد جهیزیه می‌توانند طی دادخواست در شورا مطرح و در این خصوص تصمیم گیری صورت گیرد.

۳- استرداد جهیزیه هیچ دلیلی مبنی بر عدم تمایل زوجه به ادامه زندگی نبوده بلکه صرفاً استرداد اموالی است که صاحب آن تمایلی به در اختیار دادن آن به غیر ندارد پس این امر دلیلی بر عدم تمکین زوجه تلقی نمی گردد .

بدیهی است بعد از قطعیت رای زوج موظف است مطابق لیست اموال موضوع جهیزیه را به زوجه بازپس دهد و در صورت عدم وجود عین آن می‌بایست مثل آن را و در صورت عدم وجود مثل آن می بایست قیمت آن را به زوجه مسترد نماید .

در مواردی ممکن است بدون وجود لیست جهیزیه با شهادت شهود و دلایل وامارات دیگر نیز لوازم موجود در جهیزیه مشخص گردد لیکن این امر بسیار دشوار و اقناع دادگاه بسیار سخت خواهد بود .

هزینه استرداد جهیزیه

جهیزیه در دست زوج امانت است و مالکیت آن متعلق به زوجه است. در نتیجه بعد از طلاق زوج باید این امانت را به صاحبش بازگرداند و در قبال استرداد آن رسید بگیرد. با این حال لازم به ذکر است که هزینه استرداد و جمع‌آوری، بسته‌بندی، حمل و جابجایی این لوازم به عهده زوجه است.

معمولا طبق تعرفه دستگاه قضایی هزینه استرداد حدود ۳ و نیم درصد از ارزش کل مال است. به شرط اینکه میزان ارزش مال مرقوم شده باشد.

نکته حائز اهمیت این است که در نقاط مختلف ایران رسم بر این است که بعضی از اقلام جهیزیه توسط شوهر خریداری می شود و در عمل در فهرست جهیزیه نوشته می شود. اما در هنگام استرداد جهیزیه اگر شوهر بتواند ثابت کند که این چند وسیله منزل را او خریداری کرده است. زن دیگر نمی تواند آن ها را جزء لیست جهیزیه مسترد نماید به عبارت دیگر شوهر آن وسایل را به عنوان کمک به جهیزیه خریداری کرده است که در زندگی مشترک استفاده شود نه این که زن آن ها استرداد نماید و او دوباره مجبور باشد همان ها را خریداری کند.

مدت زمان استرداد جهیزیه

بعد از تنظیم دادخواست استرداد جهیزیه و ثبت آن از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی براساس اینکه ارزش خواسته شما که همان جهیزیه است چه مقدار تقویم شده است دعوای استرداد جهیزیه در شورای حل اختلاف یا دادگاه حسب مورد مطرح می گردد. در صورتی که همزمان با طرح این دعوا تقاضای صدور قرار تامین خواسته نموده باشید قبل از اینکه حکم قطعی دادگاه صادر گردد واحد اجرا نامه ای به شما برای مراجعه به کلانتری می دهد که پس از مراجعه و در زمان مقرر با مامور کلانتری برای بردن جهیزیه خود به محلی که جهیزیه شما در آنجا قرار دارد مراجعه می کنید در چنین شرایطی اگر مرد مانع بردن جهیزیه شود مامور این امر را در صورتجلسه قید می کند و شما باید منتظر دستور بعدی واحد اجرا برای بردن جهیزیه باشید. اگر در ابتدای امر تقاضای تامین خواسته ننموده باشید تمام این روند بعد از صدور حکم قطعی انجام می شود.

آیا جهیزیه به ارث می رسد؟ پاسخ مثبت است.

جهیزیه هم مانند سایر اموال جزو ما ترک زوجه محسوب می گردید.گر زوج و زوجه صاحب فرزند باشند، یک چهارم اموال بە مرد بە ارث خواهد رسید و اگر صاحب فرزند مشترک نباشند، یک دوم اموال بە مرد بە ارث میرسد.

آیا میتوان در شرایطی که مرد جهیزیه را تصاحب کرده است، به جرم خیانت در امانت از او شکایت کرد؟

به نظر می‌رسد که نمی‌توان زوج را به جرم خیانت در امانت محکوم کرد. حتی اگر به نقص یا تلف اموال جهیزیه اقدام کرده باشد. چرا که جرم خیانت در امانت مختص به اعمالی است که در آن استرداد اموال پیش‌بینی شده باشد. در حالی که در خصوص جهیزیه به نظر می‌رسد باید توافقی میان صاحب مال یعنی زوجه و امین یعنی زوج مبنی بر استرداد جهیزیه، چه به صورت صریح و چه به صورت ضمنی وجود داشته باشد و، چون ذات عقد ازدواج مبنی بر تفاهم و توافق برای ادامه زندگی مشترک است، بعید به نظر می‌رسد در حین عقد ازدواج و شروع زندگی مشترک زوجه استرداد جهیزیه را شرط کرده باشد.

در زمانی که زوجه جهیزیه را به منزل مشترک می‌آورد، چون هدف ادامه زندگی است هیچ پیش‌زمینه‌ای برای استرداد جهیزیه وجود ندارد، در نتیجه، چون جرم خیانت در امانت مختص به اعمالی است که استرداد در آن‌ها شرط است، بعید به نظر می‌رسد زوج را بتوان به این جرم محکوم کرد.