مبحث دوم ـ ملاقات

به منظور حفظ پیوند خانوادگی، ایفای تکلیف شرعی صله‌رحم و رعایت حقوق زندان‌ ی و خانواده او، مؤسسه تمهیدات لازم را برای ملاقات زندان‌ ی با همسر، فرزندان‌ ، پدر و مادر، خواهر و برادر و همچنین پدر و مادر همسر فراهم می­آورد. ملاقات دیگر بستگان و دوستان، خواهان و شاکی با زندان‌ ی، به صورت کابینی، به درخواست هر یک از ایشان، با موافقت مدیرکل زندان‌ ‌های استان یا قاضی اجرا و یا رئیس مؤسسه امکان‌پذیر است.

تبصره۱ـ مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه و سازمان نسبت به ایجاد امکان دریافت نوبت ملاقات به صورت الکترونیکی و برابر ضوابط قانونی و برنامه اعلامی هر مؤسسه اقدام می‌نمایند.

تبصره۲ـ به منظور احراز هویت صحیح ضروری است مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه نسبت به امکان مشاهده تصویر و اطلاعات مهم مراجعان شامل سن، نام و نام خانوادگی و مندرج در سامانه ثنا اقدام نماید به نحوی که بدون نیاز به مشاهده اصل کارت شناسایی، امکان هویت سنجی سیستمی وجود داشته باشد.

در صورت ممنوع‏الملاقات بودن متهم، مدت و چگونگی آن به صورت کتبی توسط مقام قضایی به مؤسسه اعلام می‌شود. رئیس مؤسسه مکلف است اسامی زندان‌ یانی که به دستور مقام قضایی بیش از یک ماه ممنوع‏الملاقات بوده‏اند را نزد مرجع قضایی رسیدگی­کننده و حسب مورد نزد دادستان یا رئیس حوزه قضایی بخش مربوط ارسال کند.

مدت ملاقات زندان‌ یان به صورت ملاقات عمومی (کابینی) بیست تا سی دقیقه، حضوری سی تا شصت دقیقه، خصوصی چهار تا دوازده ساعت و ملاقات الکترونیکی (مجازی) پنج تا سی دقیقه است. مدت ملاقات طبق نظر رئیس مؤسسه تا دو برابر قابل افزایش است.

تبصره ـ شیوه اجرای ملاقات الکترونیکی (مجازی ) بر اساس دستورالعمل مربوط خواهد بود.

ملاقات عمومی (کابینی) زندان‌ یان به صورت هفتگی است و برنامه زمان­ بندی آن اعم از روز و ساعت به صورت فصلی یا سالانه برای هر مؤسسه مشخص و به تصویب مدیرکل زندان‌ ‌های استان می­رسد.

تبصره۱ـ در صورتی که خانواده یا اقوام زندان‌ ی که از شهرستان­های دیگر به مؤسسه مراجعه می­کنند از برنامه زمانی ملاقات مطلع نباشند، رئیس مؤسسه می­تواند ملاقات خارج از برنامه را اجازه دهد.

تبصره۲ـ در صورت وجود بیماری مسری یا همه­­گیری بیماری‏های گوارشی یا تنفسی، رئیس مؤسسه می‌تواند با نظر واحد بهداشت و درمان و موافقت مدیرکل زندان‌ ‌های استان ملاقات حضوری و خصوصی را به صورت موقت تا زمان عادی شدن شرایط متوقف کند.

به جز ملاقات عمومی که برای همه زندان‌ یان یکسان است، دیگر اقسام ملاقات در چارچوب این آیین‌نـامه به صورت تشویقی اعطا می‌شود و زندان‌ یانی که ضمن رعایت حسن اخلاق و رفتا ر، در برنامه‌های اصلاحی و تربیتی مؤسسه از جمله اشتغال، حرفه‏آموزی، آموزشی، فرهنگی و ورزشی مشارکت داشته، با کسب درجه اعتباری لازم، از این امتیاز برخوردار می‌شوند.

به درخواست زندان‌ ی و موافقت همسر و خانواده وی و تایید مؤسسه، ملاقات خصوصی با خانواده شامل والدین یا همسر و فرزندان‌ با رعایت موازین شرعی و امنیتی در مکان خاصی انجام می‌گیرد که به این منظور اختصاص یافته و دارای امکانات لازم است.

 ملاقات وکیل دادگستری با موکل زندان‌ ی با ارائه وکالت­نامه رسمی به رئیس مؤسسه یا مسؤول ملاقات و در صورت امکان در اتاق مخصوص و مجزا از محل ملاقات عمومی انجام می‌شود. در صورت ممنوع‌الملاقات بودن زندان‌ ی، ملاقات با نظر و دستور مقام قضایی مربوط خواهد بود. همچنین تنظیم قرارداد وکالت به تقاضای زندان‌ ی با دستور رئیس مؤسسه صورت می‌گیرد. سازمان مکلف است با همکاری مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه امکانی فراهم آورد تا تنظیم و امضاء قرارداد وکالت به صورت الکترونیکی، برای زندان‌ یان، از طریق سامانه خدمات الکترونیکی قضایی، انجام شود‌.

تبصره۱ـ ملاقات محکومان امنیتی و کلیه متهمان با وکلای خود، منوط به تایید قرارداد وکالت توسط مرجع قضایی مربوط است‌.

تبصره۲ـ در صورت موافقت مدیرکل زندان‌ ‌های استان و با نظر رئیس مؤسسه، کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلا، کارشناسان و مشاوران خانواده قوه ‌قضاییه می­توانند با هزینه خود دفتری جهت ملاقات وکلا با موکلان خود احداث و تجهیز کنند.

در اجرای تبصره ۲ ماده ۲۳۶ قانون آیین دادرسی کیفری، درخواست ملاقات نماینده سیاسی کنسولی و یا حافظ منافع با زندان‌ یان دارای تابعیت خارجی، توسط وزارت امور خارجه به دادستانی کل کشور اعلام می‌شود تا بر اساس تصمیم آن مرجع مطابق مقررات اقدام شود.

ملاقات زندان‌ ی مربوط به جرایم علیه امنیت که دارای تابعیت خارجی است، با حضور یک نفر از کارکنان مؤسسه و آشنا به زبان زندان‌ ی صورت می­گیرد و در غیر این صورت ملاقات با حضور نماینده حفاظت و اطلاعات مؤسسه و مترجم مورد اطمینان انجام می‌شود مگر آن­که مکالمه­ به زبان فارسی صورت پذیرد. مکالمه باید با صدای رسا باشد و چنانچه فرد ناظر موضوع مذاکره طرفین را بر خلاف مقررات تشخیص دهد، فوری به ملاقات پایان می‌دهد و موضوع را به رئیس مؤسسه گزارش می‌کند . در صورت استفاده از مترجم، پرداخت دستمزد وی بر عهده سازمان است.

تبصره ـ اجرای حکم این ماده نسبت به تبعه خارجی که پرونده اتهامی وی منجر به صدور حکم قطعی نشده است، منوط به اخذ نظر قاضی رسیدگی­کننده است.

سالن انتظار برای‌ استقرار ملاقات‌کنندگان باید به دوربین مداربسته، محل تحویل امانات، سرویس بهداشتی، تجهیزات تهویه و گرمایشی و سرمایشی مناسب، فروشگاه و دیگر امکانات رفاهی مجهز باشد و ملاقات‌کنندگان از مسیر مخصوص به محل ملاقات هدایت شوند.

پرداخت وجه نقد به زندان‌ ی توسط ملاقات­کننده یا هر فرد دیگر تنها باید از طریق واریز به حساب وی انجام شود و کارکنان مؤسسه به هیچ وجه مجاز به دریافت وجه برای پرداخت آن به زندان‌ ی و یا واریز به حساب وی نیستند.

تبادل نامه یا هر شیء دیگر بین زندان‌ ی و ملاقات­کننده ممنوع است و در صورت عدم رعایت، مامور ملاقات به محض اطلاع، ضمن جلوگیری از ادامه ملاقات و توقیف اشیای مذکور، مراتب را با تنظیم صورت‌مجلس به رئیس مؤسسه گزارش می‌کند. در صورت مجرمانه بودن نگهداری، حمل یا تبادل اشیای مذکور، مراتب به مرجع قضایی گزارش می‌شود و در غیر این صورت، در پایان ملاقات به ملاقات­کننده مسترد می‌شود. وسایل یا اشیای مجاز برای تحویل به زندان‌ ی یا ملاقات­کننده، با تایید رئیس و نظارت کارکنان مؤسسه، در داخل مؤسسه و مکانی خارج از محل ملاقات تحویل و رسید اخذ می‌شود.

ر ئیس مؤسسه موجبات ملاقات حضوری اعضا ی خانواده با زندان‌ ی بستری­شده در مراکز درمانی مؤسسه یا خارج از آن را با رعایت ملاحظات امنیتی و حفاظتی و با نظر مرکز درمانی و پزشک معالج فراهم می‌آورد. در جرایم مستوجب سلب حیات، حبس تعزیری درجه یک و حبس ابد حدی، جرایم اقتصادی دارای مجازات تعزیری درجه چهار و بالاتر، جرایم علیه امنیت، آدم‏ربایی، سرقت­های مسلحانه، قاچاق عمده مواد مخدر و روان­گردان و اسیدپاشی، ملاقات منوط به اخذ موافقت دادستان یا رئیس دادگاه بخش مربوط است . همچنین رعایت مقررات این فصل در خصوص تحویل وسایل یا اشیاء به زندان‌ ی موضوع این ماده یا ملاقات­کننده با وی الزامی است.