فصل دوم ـ بهداشت و درمان، تغذیه و پوشاک

در اجرای تبصره بند «ج» ماده ۳۸ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور مصوب ۱۳۹۵ و آیین‌نامه آن، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف است با هماهنگی سازمان، مؤسسه‌‌ها را به عنوان منطقه بهداشتی تحت پوشش خدمات جامع و همگانی سلامت کشور قرار دهد. سازمان پیگیری لازم را برای تحقق این امر به عمل می‌ آورد.

سازمان به منظور حفظ و بهبود سلامت زندان‌ یان، برنامه جامع خدمات بهداشتی و درمانی را به گونه‌ای که مداخلات زودرس درمانی، توان ­ بخشی، آموزش بهداشت و مراقبت مداوم بهداشتی را تامین ­ کند، با رویکرد مشارکت زندان‌ ی و خانواده وی در تصمیم­گیری ­ های مربوط به درمان و سلامت و دسترسی زندان‌ ی به خدمات بهداشتی و درمانی تدوین و در مؤسسه اجرا می‌کند.

دستورالعمل ­ های مربوط به استانداردهای ایمنی، بهداشت عمومی، محیط و حرفه­ای و دیگر استانداردهای ناظر بر تامین حق حیات، آموزش، کار و محیط ایمن و سالم، توسط سازمان و منطبق بر استانداردهای ارائه شده از سوی مراجع ­ صلاحیت‌دار از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تهیه و هر سال به مؤسسه ابلاغ می‌شود.

کارشناسان ایمنی و بهداشت حرفه ­ ای، بهداشت محیط، بهداشت عمومی مؤسسه حسب مورد فهرست بازبینی (چک­لیست) مربوط به هر بخش مؤسسه به­ویژه اماکن شغلی را ماهانه تکمیل، اسناد آن را در مرکز نگهداری و مشکلات موجود را به رئیس مؤسسه اعلام می‌کند.

تبصره ـ در مؤسسه هایی که کارشناسان موضوع این ماده را در اختیار ندارند، رئیس مؤسسه  با بهره‌گیری از خدمات مشاوره­ای هفتگی و ماهانه از کارشناسان خارج از سازمان استفاده می‌کند.

به منظور کنترل و مقابله با شیوع بیماری­های مسری و آفت­های بهداشتی (حشرات و جوندگان موذی)، واحد بهداشت و درمان مؤسسه ضمن آموزش زندان‌ یان و نظارت بر رعایت نظافت و پاکیزگی محیط و بهسازی سطوح، در مواقع بروز آلودگی مطابق نظر کارشناسان واحد بهداشت و درمان و دستورالعمل­های بهداشتی از عملیات سم­پاشی به عنوان روش مکمل مبارزه بهره می‌گیرد.

واحد بهداشت و درمان مؤسسه مطابق مقررات و دستورالعمل­های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان در محیط­های درمانی و دیگر اماکن مؤسسه، عملیات گندزدایی سطوح را با استفاده از گندزداهای مؤثر و مجاز انجام می‌دهد. گندزدایی سطوح و تجهیزات مراکز بهداشتی و درمانی، اتاق‌های عمل، آسایشگاه، آشپزخانه، آرایشگاه، سرویس­های بهداشتی و ابزار مورد استفاده در آن‌ها باید در فواصل زمانی منظم، طبق دستورالعمل­های بهداشتی انجام شود.

واحد بهداشت و درمان مؤسسه با همکاری مرکز بهداشت شهرستان و یا دانشگاه علوم پزشکی ، برنامه‌های ایمن سازی و واکسیناسیون زندان‌ یان و کارکنان را برابر دستورالعمل­ها و برنامه‌های ابلاغی از طریق مراکز مربوط پیگیری و اجرا می‌کند و در راستای پیش ­ گیری از سرایت بیمارهای واگیر و ابتلای زندان‌ یان به بیمارهای­های غیر واگیر و همچنین پیش ­ گیری و درمان سوء­ مصرف مواد مخدر و روان‌گردان، محرک و الکل و کاهش آسیب­های ناشی از آن، تدابیر لازم را اتخاذ و اجرایی می‌کند. امر واکسیناسیون کارکنان مؤسسه به ­ویژه کارکنانی که در تماس مستقیم با زندان‌ یان هستند باید به نحو مستمر در اولویت کاری واحد بهداشت و درمان مؤسسه قرار گیرد.

تراشیدن و کوتاه کردن بیش از حد متعارف موی سر و صورت زندان‌ ی بدون رضایت وی ممنوع است لیکن در جهت حفظ آراستگی و شؤون متعارف و رعایت مسائل بهداشتی، اصلاح وضع ظاهری آنان در حد متعارف با اجتناب از مدل­های هنجارشکن الزامی است. زندان‌ یان زن نیز وسایل پیرایش را به نحو متعارف در اختیار خواهند داشت.

رئیس مؤسسه بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی وسایل لازم را برای اصلاح سر و صورت زندان‌ یان تهیه می‌کند .

در هر مؤسسه باید حمام و سرویس بهداشتی مناسب و به تعداد کافی و همچنین محلی مناسب برای شست و شوی ظروف و البسه وجود داشته باشد. در همین راستا پیش‌بینی امکانات لازم برای پیش ‌ گیری از وقوع حوادث و رعایت مقررات ملی و دستورالعمل­های بهداشتی ساختمان در خصوص تعداد واحدهای حمام، توالت و دستشویی در طراحی و ساخت مؤسسه‌‌ها ضروری است.

نظافت روزانه آشپزخانه، سالن غذاخوری، نمازخانه، کارگاه ­ ها، بخش ­ های فرهنگی، حمام، سرویس ‌ های بهداشتی، آرایشگاه، کف و دیوار راهروها، اتاق ­ ها و حیاط، هواخوری زندان‌ یان و دیگر قسمت ‌ های داخل اندرزگاه ­ ها و سالن‌ها و زیر تخت ­ ها و شست و شو و خشک کردن ظروف و لوازم با برنامه‌ریزی و نظارت منظم مسؤولان و بدون هر گونه تبعیض، بر عهده زندان‌ یان است.

تبصره ـ به منظور رعایت نکات بهداشتی استفاده از کفه تخت بصورت چوبی و نئوپانی ممنوع می‌باشد و صرفاً استفاده از تخت‌‌های کاملاً فلزی و قابل شست­و شو مجاز است.

دسترسی به آب شرب سالم برابر استانداردهای بهداشتی حق زندان‌ ی بوده و سازمان مکلف به تامین آن در هر مؤسسه است. آب شرب مؤسسه‌هایی که در محدوده دسترسی به شبکه‌های توزیع آب شهری قرار دارد باید از این طریق تامین شود. در مؤسسه‌‌های برخوردار از منابع اختصاصی تامین آب، واحد بهداشت و درمان مؤسسه به صورت دوره­ای و مستمر آزمایش­های لازم را در خصوص سلامت آب مصرفی طبق دستورالعمل سازمانی و از طریق مراکز بهداشتی مربوط انجام می‌دهد و بر این امر نظارت و تایید یه‌های قانونی را اخذ می‌کند.

در مؤسسه باید آب گرم کافی جهت استحمام و شست و شو در اختیار زندان‌ یان قرار گیرد.

در شهرهایی که شبکه جمع­آوری فاضلاب شهری برقرار شده است، فاضلاب مؤسسه باید با تمهیدات لازم به فاضلاب شهری متصل شود. در صورت عدم اتصال مؤسسه به شبکه جمع­آوری فاضلاب شهری، رئیس مؤسسه مکلف است برای دفع بهداشتی فاضلاب با نظارت واحد بهداشت و درمان و مطابق قوانین و مقررات حاکم، تمهیدات لازم را اتخاذ کند.

در کارگاه‌ها و اماکنی که زندان‌ یان در آن به کار اشتغال دارند، باید ملاحظات ایمنی و بهداشت حرفه ‌ ای مطابق با قوانین و مقررات به عمل آید.

در مؤسسه‌ها واحد رخت­شویی (خشک­شویی) با ظرفیت مناسب برای شست و شوی پتو، ملحفه و لباس زندان‌ یان راه‌اندازی می‌شود و در غیر این ­صورت، با انعقاد قرارداد مطابق مقررات حاکم، این امر به بخش خصوصی معتمد واگذار می‌شود. ملحفه زندان‌ یان حداقل هر پانزده روز یک بار و پتوی آنان حداقل هر سه ماه یک بار شست و شو و تحویل می‌شود. در واحد تشخیص، پتو و ملحفه در هر بار تحویل و عودت شست­و شو خواهد شد.

گرما و خنکی مورد نیاز محیط سالن‌ها و اتاق­ها از طریق سیستم­های مرکزی دارای استاندارد و ایمن و مطابق با اصول بهداشتی، تامین و متناسب با فصول مختلف سال و شرایط اقلیمی هر یک از این سیستم­ها به کار گرفته می‌شود.

با هدف حفظ بهداشت و پیش ­ گیری از ابتلای به بیماری­ها، با رعایت مسائل ایمنی و امنیتی در قسمت­های مورد نیاز مؤسسه دستگاه تهویه هوا بر اساس استانداردها و مقررات ملی ساختمان نصب می‌شود.

زباله­های جمع­آوری­شده از اندرزگاه­ها، سالن‌ها، کارگاه­ها و محوطه مؤسسه باید به فوریت و حداکثر ظرف بیست و چهار ساعت، تفکیک و زباله‌‌های غیر قابل بازیافت، جهت دفع نهایی به خارج از مؤسسه انتقال داده شود. زباله­های عفونی مراکز درمانی مؤسسه‌ها با رعایت اصول بهداشت و احتیاط­های لازم مطابق با دستورالعمل­های بهداشتی دفتر بهداشت و درمان سازمان و آیین‌نـامه اجرایی قانون مدیریت پسماندها مصوب ۱۳۸۴ به صورت جداگانه جمع­آوری و دفع می‌شود.

نیازمندی­های درمانی و بهداشتی زندان‌ یان بیمار تا حد امکان توسط واحد بهداشت و درمان مؤسسه تامین می‌شود تا ضرورتی به انتقال زندان‌ یان به خارج از مؤسسه نباشد.

خروج زندان‌ ی از مؤسسه برای درمان و معالجه با تایید رئیس واحد بهداشت و درمان و موافقت قاضی اجرا و رئیس مؤسسه صورت می‌گیرد. در موارد فوری (اورژانسی)، زندان‌ یان بیمار به دستور مسؤول واحد بهداشت و درمان و اجازه رئیس مؤسسه یا جانشین آن‌ها به بیمارستان و مراکز درمانی خارج از مؤسسه انتقال می­یابند و موضوع در اسرع وقت به قاضی اجرا و مرجع بازداشت‌کننده اطلاع داده می‌شود تا مطابق قانون آیین دادرسی کیفری اقدام کند.

واحد بهداشت و درمان مؤسسه موظف است از زندان‌ یان تازه­وارد در بخش تشخیص معاینه کامل به عمل آورده و در صورت نیاز نسبت به درمان و یا معرفی زندان‌ ی به مراکز درمانی دیگر اقدام کند. تمام اقدام‌های درمانی و پزشکی باید در پرونده درمانی و پزشکی زندان‌ ی درج شود.

نیازسنجی و اعلام تجهیزات بهداشتی و پزشکی و نیروی انسانی متخصص مربوط، حداقل هر شش‌ماه یک­ نوبت بر اساس استانداردها و دستورالعمل­های وزارت بهداشت و برنامه‌های ابلاغی سازمان بر عهده واحد بهداشت و درمان مؤسسه است.

تبصره۱ـ در مؤسسه‌های دارای کمتر از پانصد نفر زندان‌ ی، حضور شبانه روزی یک نفر پرستار و یا بهیار الزامی است و حسب نیاز، یک نفر پزشک نیز به صورت ساعتی در ایامی از هفته حضور می‌یابد.

تبصره۲ـ در مؤسسه‌های دارای بیش از پانصد تا سه­هزار نفر زندان‌ ی، حضور روزانه پزشک مستقر، در ساعات اداری و در مؤسسه‌‌های دارای بیش از سه­هزار نفر زندان‌ ی، حضور پزشکان به صورت شبانه روزی در سه شیفت الزامی است‌.

تبصره۳ـ در تمام مؤسسه‌های کیفری، حسب نتایج نیازسنجی به عمل آمده، حضور پزشکان متخصص به صورت ساعتی در ایامی از هفته الزامی است.

زندان‌ ی به محض احساس کسالت، جریان را به مامور مراقب یا مسوول سالن اطلاع داده و با اخذ معرفی‌نامه به بهداری مؤسسه اعزام و پس از معاینه و با لحاظ کردن محتویات پرونده درمانی، دارو، خدمات و دستور‌های لازم پزشکی را دریافت می‌کند. شرح حال بیمار و دستور پزشک در سوابق مربوط ثبت و ضبط می‌شود و روند درمان وی و دسترسی به داروی مورد نیاز تا بهبودی از سوی بهداری پیگیری می‌شود.

مصرف دارو در مؤسسه تنها باید با تجویز پزشک و تحت نظارت پرستار و یا مسؤول واحد بهداشت و درمان مؤسسه باشد. زندان‌ یانی که هنگام ورود دارو یا نسخه تجویز شده توسط پزشک به همراه دارند، ادامه مصرف و یا تهیه داروی آنان باید به تایید پزشک مؤسسه برسد. داروهای حیاتی همراه بیماران قلبی، دیابتی، فشار خون بالا و مبتلا به آسم و دیگر بیماری­های خطرناک به تشخیص پزشک مؤسسه باید بلافاصله هنگام ورود زندان‌ ی به مؤسسه در اختیار وی قرار گیرد.

تبصره ـ عدم تحویل داروهای مورد نیاز و بروز آسیب بدنی، حسب مورد موجب مسؤولیت مدنی،کیفری و تخلف اداری مسؤولین مربوطه خواهد بود.

دفتر بهداشت و درمان سازمان مکلف است محدودیت داروهای خاص و حساس که تنها در واحد بهداشت و درمان مؤسسه مصرف می‌شود و در اختیار زندان‌ یان قرار می‌گیرد را مشخص و به مؤسسه‌‌ها ابلاغ کند.

نگهداری دارو در آسایشگاه ممنوع است مگر در موارد تجویز و تشخیص پزشک و تایید واحد بهداشت و درمان مؤسسه.

کارکنان واحد بهداشت و درمان مؤسسه مکلف­اند با همکاری پزشک، روان­پزشک یا روان­شناس، ضمن مطالعه و بررسی دقیق پرونده بالینی و شخصیتی زندان‌ یان و بررسی ناسازگاری و ناهنجاری­های روانی آنان، مراتب را از طریق رئیس واحد بهداشت و درمان به رئیس مؤسسه اعلام کنند تا در راستای درمان یا اتخاذ تصمیم قضایی، حسب مورد مراتب به مراجع مربوط گزارش شود.

زندان‌ یانی که اقدام به هر نوع اعتصاب نموده باشند، با نظر رئیس مؤسسه فوراً از سایر زندان‌ یان جداسازی گردیده و ضمن گزارش فوری مراتب به قاضی اجرا، واحد بهداشت و درمان مؤسسه به منظور بررسی و حفظ وضعیت سلامت جسمی و روانی و اقدامات ضروری پزشکی و روانشناسی، مطابق دستورالعمل مربوط دفتر بهداشت و درمان سازمان، آنان را تحت نظر قرار می­دهند.

زندان‌ ی مبتلا به بیماری­های روانی، واگیردار و پرخطر باید با لحاظ نظر پزشک متخصص و سیاست­های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی‌ تا بهبودی کامل و رفع حالت پرخطر به صورت جداگانه نگهداری و معالجه شود.

سازمان با انعقاد قرارداد با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یا مؤسسه‌های درمانی و بیمه‌ای دولتی یا خصوصی، زندان‌ یان را تحت پوشش خدمات بیمه درمانی قرار می‌دهد. همچنین سازمان در اجرای تبصره بند «ج» ماده ۳۸ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور، با همکاری سازمان بیمه سلامت ایران، ارائه خدمات بیمه سلامت رایگان را برای زندان‌ یان و خانواده آن‌ها پیگیری و به انجام می­رساند.

تامین هزینه معاینه و در صورت نیاز معالجه زندان‌ یان بیمار بر عهده مؤسسه است. هزینه درمان عوارض و بیماری­های سابق بر معرفی فرد به مؤسسه که مطابق نظر پزشک، ضرورت و فوریت درمان ندارد و یا در اثر تقصیر ناشی شده است، حسب مورد بر عهده زندان‌ ی یا مقصر است که مطابق حکم مقرر در ماده ۴۶ این آیین‌نـامه دریافت می‌شود. در هر حال، تامین هزینه درمان زندان‌ ی بی­بضاعت با احراز عسر و حرج وی در تامین هزینه درمان از سوی مددکاری اجتماعی بر عهده مؤسسه است.

واحد بهداشت و درمان موظف است به صورت دائمی و روزانه تمام متهمان بازداشتی و زندان‌ یان مؤسسه را از حیث بیماریابی و مداوا مورد بررسی و پایش قرار دهد. مسؤول این واحد که از میان پزشکان و در صورت عدم امکان، از میان پرستاران انتخاب می‌شود، مکلف است هر روز اول وقت اداری با تمام زندان‌ یان بیمار بستری در مراکز درمانی مؤسسه ملاقات کرده و پس از اطلاع از وضعیت آنان و حصول اطمینان از حسن مراقبت پزشکان و پرستاران، بر امر معالجه و تغذیه صحیح بیماران نظارت کامل و مستمر داشته باشد.

مسؤول واحد بهداشت و درمان مؤسسه وضعیت زندان‌ یان بیمار که جهت ادامه درمان به مراکز درمانی خارج از مؤسسه اعزام و بستری شده‌اند را حسب نوع بیماری و وضعیت بیمار در مواعد زمانی مشخص رصد می‌کند و پس از حصول اطمینان از حسن مراقبت پزشکان و پرستاران، مراتب را به رئیس مؤسسه گزارش می‌کند تا در صورت لزوم اقدام مقتضی صورت گیرد.

سازمان باید تا حد امکان و با هدف بازتوانی و بازسازگاری و تغییر الگوی رفتار مجرمان و به­ ویژه مجرمان دارای سابقه‏ کیفری، به صورت تمام­وقت یا پاره­وقت خدمات مشاوره­ای و تخصصی روان­شناسی و روان‌پزشکی را به این زندان‌ یان ارائه کند.

رئیس مؤسسه از طریق مددکار اجتماعی، مراتب فوت زندان‌ ی را به خانواده وی اطلاع و به پزشکی قانونی، قاضی اجرا و مرجع قضایی مربوط گزارش می‌کند. جسد پس از انجام مراحل قانونی و دستور مرجع قضایی دارای­صلاحیت ، تحویل پزشکی قانونی می‌شود و فهرست لوازم شخصی متوفی صورت‌جلسه و به خانواده وی تحویل می‌شود. در صورت فقدان خانواده یا امتناع آن‌ها از تحویل، مراتب صورت‌جلسه و برابر دستور مرجع قضایی اقدام می‌شود.

تبصره ـ مدیرکل زندان‌ ‌های استان در اسرع وقت گزارش فوت اتباع خارجه را جهت انعکاس به وزارت امور خارجه، نزد معاونت قضایی و اجرای احکام سازمان ارسال می‌کند.

برنامه غذایی زندان‌ یان به تناسب فصل‌های سال، توسط مدیرکل هر استان و بر اساس دستورالعمل‌های تغذیه صادره از سوی دفتر بهداشت و درمان سازمان تصویب و به مؤسسه‌‌ها ابلاغ می‌شود. مؤسسه تحت نظارت مسؤول واحد بهداشت و درمان و بر اساس برنامه تنظیمی نسبت به تامین اعتبار و تهیه و تحویل مواد اولیه مرغوب و دارای کیفیت اقدام می‌کند. مدیران کل استان‌ها باید با توجه به شرایط و اوضاع اقلیمی هر محل نسبت به تغییر برنامه غذایی در محدوده اعتبار و برنامه مصوب اقدام کنند.

تبصره ـ تغذیه مددجویان کانون با جلب نظر کارشناس و متناسب با سن رشد، مورد توجه قرار می‌گیرد و برنامه غذایی علاوه بر سه وعده اصلی باید شامل دو میان­وعده در هر شبانه­روز متناسب با نیازهای خاص دوران رشد باشد.

نوع غذا برای تمام زندان‌ یان و کارکنان هر مؤسسه به صورت یکسان و مطابق با کمیت، کیفیت و تنوع مصوب، طبخ و توزیع می‌شود. بر اساس برنامه‌های غذایی مصوب و متناسب با شرایط آب و هوایی هر محل، در سه وعده صبحانه، ناهار و شام تغذیه لازم که دارای کالری و ویتامین‌های کافی باشد با چای و آب آشامیدنی سالم در اختیار زندان‌ یان گذاشته می‌شود. در هر هفته حداقل دو بار به زندان‌ یان میوه، سبزیجات، لبنیات و غذای با گوشت داده می‌شود. در این راستا وسایل و تجهیزات لازم برای جلوگیری از فساد مواد اولیه خواربار و تنظیف ظروف و محوطه آشپزخانه تهیه و تدارک می‌شود. زندان‌ ی بیمار طبق برنامه و نظر پزشک معالج با تایید بهداری مؤسسه در مدت تعیین­شده از رژیم غذایی خاص استفاده می‌کند.

برنامه روزانه زندان‌ یان و برنامه غذایی آنان در ماه مبارک رمضان از سوی اداره کل زندان‌ ‌های استان و با هماهنگی سازمان اعلام می‌شود. مقررات مربوط به ماه مبارک رمضان حسب مورد با تایید واحد اصلاح و تربیت و یا پزشک مؤسسه شامل اقلیت­های دینی، افراد بیمار و افرادی که شرعاً مکلف به روزه­داری نیستند، نمی‌شود. رئیس مؤسسه در این خصوص تدابیر لازم را اتخاذ می‌کند.

نظارت بر کمیت و کیفیت تجهیزات، ملزومات و مواد بهداشتی، پزشکی، دارویی و غذایی مؤسسه در تمام مراحل خرید، تهیه، نگهداری، توزیع، طبخ، مصرف و دفع پسماند بر عهده مسؤول واحد بهداشت و درمان یا کارشناس ذی­صلاح آن مؤسسه است. این نظارت نافی نظارت­های بازرسان معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی محل نیست.

مدیر کل زندان‌ ‌های هر استان و رؤسای مؤسسه‌های تابعه مکلفند در اختصاص امکانات و امور رفاهی به زندان‌ یان از جمله تامین کتابخانه، فرش، تلویزیون، یخچال، وسایل سرمایشی و گرمایشی، تجهیزات ورزشی، میوه و سبزیجات، کانون اصلاح و تربیت، بازداشتگاه‌ها، اندرزگاه‌های زنان، محکومان مالی، سیاسی و مطبوعاتی و زندان‌ یان سالمند و یا بیمار را در اولویت قرار دهند.

در نگهداری زندان‌ یان زن علاوه بر رعایت ضوابط طبقه­بندی، رعایت نکات زیر نیز الزامی است:

الف ـ مادران زندان‌ ی می­توانند فرزند شیرخوار خود را تا سن دو سالگی در مؤسسه نگهداری کنند. افزایش مدت مذکور تا سقف شش سال با نظر شورای طبقه­بندی امکان­پذیر است؛

ب ـ مددکاران اجتماعی مکلف­انـد با رعایت بند «الف» این ماده، ترتیب سپردن اطفال را به خانواده و در صورت عدم پذیرش خانواده، به بهزیستی یا مؤسسه‌های ذی­ صلاح فراهم سازند؛

پ ـ مؤسسه مکلف به تهیه وسایل بهداشتی برای زندان‌ یان زن و تغذیه مناسب برای مادران زندان‌ ی و اطفال همراه آنان در مؤسسه است؛

ت ـ زنان باردار، طفل شیرخوار و مادر وی تحت رژیم خاص غذایی قرار می­گیرند.

تبصره ـ رئیس مؤسسه با همکاری سازمان‌‌های ذی­صلاح، تمهیدات لازم را برای دایر کردن مهد کودک در مؤسسه فراهم می‌کند تا اطفال ۲ تا ۶ سال موضوع بند «الف» با رضایت مادر یا در صورت اقتضای مصلحت طفل در آنجا تحت آموزش متناسب قرار گیرند.

فروشگاه­های داخل مؤسسه، ضمن رعایت ضوابط، مقررات و دستورالعمل‌‌های ابلاغی، ملزم به عرضه تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز برای اشتغال زندان‌ یان و تامین احتیاجات ضروری آنان با ارائه فاکتور فروش به قیمت مندرج بر روی کالا و ملزم به رعایت کلیه مقررات صنفی و بهداشتی مربوط هستند. صورت ریز کالا و لوازم مجاز در فروشگاه توسط سازمان تهیه و به اداره­ کل زندان‌ ‌های استان ابلاغ می‌شود. همچنین فهرست و قیمت اجناس فروشگاه باید در معرض دید همگان قرار گیرد.

تبصره ـ زندان‌ یان می­توانند شکایات خود را در خصوص قیمت اجناس، مستند به فاکتور فروش، به نماینده بازرسی یا حفاظت و اطلاعات مؤسسه یا رئیس اندرزگاه و همچنین در خصوص موضوعات بهداشتی به مسؤول واحد بهداشت و درمان مؤسسه ارائه کنند .رؤسای اداره­­های حفاظت و اطلاعات و بازرسی استان، رئیس مؤسسه، مسؤول واحد بهداشت و درمان و نماینده بازرسی و حفاظت و اطلاعات مؤسسه و رئیس اندرزگاه باید حسب مورد بر عملکرد فروشگاه و نوع، کیفیت و قیمت اجناس نظارت کافی و لازم را اعمال کنند و در پایان هر فصل نتیجه بازرسی ­ ها را به مدیرکل زندان‌ ‌های استان گزارش کنند. این نظارت نافی بازرسی و اعمال قانون از سوی بازرسان سازمان تعزیرات حکومتی نیست.

دائر کردن فروشگاه‌‌های مؤسسه از طریق واگذاری به بنیاد و انجمن و یا از طریق واگذاری به بخش خصوصی یا تعاونی ها، با رعایت ضوابط مربوط و اصل شفافیت و عدم انحصار، انجام می‌گیرد.